Details  : |
Peter Sloterdijk (geboortedatum 26 juni 1947 in Karlsruhe, Duitsland) is een cultuurfilosoof.
Sloterdijk, zoon van een Duitse moeder en een Nederlandse vader, studeerde filosofie, germanistiek en geschiedenis aan de universiteit van München. In 1975 promoveerde hij aan de Universiteit van Hamburg. Vanaf 1980 publiceerde Sloterdijk vele essays, waaronder Kritik der zynischen Vernunft.
In 2001 werd Sloterdijk benoemd tot rector van de Staatlichen Hochschule für Gestaltung te Karlsruhe
Sloterdijks plaats binnen de westerse filosofie:
Zijn werk 'Kritiek van de Cynische rede' dat in 1983 verscheen, bracht de nog jonge Sloterdijk haast onmiddellijke roem als een van de meest gelezen en vooral beruchte filosofen van de moderne tijd. Hoewel sommige filosofen hem zijn gebrek aan academische gestrengheid en zijn aforistische stijl verweten, waren er anderen, zoals Habermas, die hem wel au sérieux namen.
Andere internationaal erkende professors in de filosofie zoals Suhrkamp (1987) schreven artikels over hem, en er werden in Duitsland ook lezingen georganiseerd over zijn werk. Hoewel hij nu een academisch filosoof is en lesgeeft aan universiteiten, is zijn schrijfstijl onveranderd gebleven. Ook zijn de onderwerpen waar hij zich op richt even ongewoon als vroeger.
Peter Sloterdijk houdt zich niet bezig met de grote metafysische, ontologische en epistemologische problemen. Over de traditionele 'Grote thema's' van de filosofie zegt hij in Kritiek van de Cynische rede het volgende:
(citaat): De grote thema's waren niets anders dan ontwijkingen en halve waarheden. Deze futiele hoge vluchten - God, het Universum, Theorie, Praxis, Subject, Object, Lichaam en Geest, Betekenis, Het Niets - dit alles is niets. Het zijn slechts namen voor jonge mensen, voor buitenstaanders, geestelijken en sociologen...
Als postmodernist is er voor Sloterdijk geen plaats voor absolute waarheid, noch bestaat er voor hem zoiets als algemeen geldende ethische principes. Sloterdijk geeft zelf dus ook geen sluitende antwoorden op vragen waar ieder mens mee zit, zoals 'Hoe moet ik leven?' en 'Door welke waarden en principes moet ik me laten leiden?' In tegenstelling tot bijvoorbeeld Marx en Nietzsche bouwt hij geen immanent filosofisch systeem van deugden en waarden op.
(citaat uit de Kritiek:) Nieuwe waarden? Nee bedankt!
In 'Kritiek van de Cynische rede' accepteert hij dat voor het ogenblik onze westerse maatschappij, zoals hij meent, vooral gebaseerd is op nihilisme, maar stelt een andere benadering voor. De huidige houding die mensen tegenover het nihilisme aannemen, is cynisme dat hij als uitvloeisel van de Verlichting zag. Dit stelt hij tegenover kynisme dat hij prefereert als een betere reactie tegenover nihilisme.
In zijn meer recente werk, de trilogie 'Sferen', is zijn basisgedachte dat 'wie in de wereld is, ook altijd in een 'sfeer' is', van de intieme sfeer van het paar (bvb. de geliefden), naar grote metafysische stelsels (bvb. Plato), van microsferen naar macrosferen.
Daarna publiceerde hij Zorn und Zeit (Nederlandse vertaling Woede en Tijd), enkele kleinere werken en Gottes Eifer. Vom Kampf der drei Monotheïsmen. (Verlag der Weltreligionen im Insel Verlag, 2007), over de historische wedijver tussen jodendom, christendom en islam. Zijn jongste publicatie is het kleine werkje Theorie der Nachkriegszeiten - Bemerkungen zu den deutsch-französischen Beziehungen seit 1945 (72 pagina's, juli 2008).
In oktober 2008 zal in Duitsland zijn volgende grotere essay verschijnen, waarvan de titel ontleend is aan een citaat van Rainer Maria Rilke: Du mußt dein Leben ändern, over religie, kunst en Anthropotechnik (380 pagina's).
Naar aanleiding van zijn 60-jarige verjaardag schreef collega Rüdiger Safranski een artikel over hem in Die Welt, waarin hij hem betitelde als de meest polemiserende en tevens meest humorvolle filosoof van deze tijd: "Kein deutscher Philosoph ist in seiner Produktivität derart polarisierend und zugleich humorvoll".
Kritiek op Sloterdijk:
Sloterdijk is op zijn zachtst uitgedrukt een omstreden auteur.
Zo werd hij naar aanleiding van zijn lezing Regeln für den Menschenpark (Regels voor het Mensenpark ) die hij eind juli 1999 hield in het in het Beierse slot Elmau door tegenstanders ervan beschuldigd een pleidooi te houden voor eugenetica. Ze verweten hem een fascist en bovendien een antisemiet te zijn. Normaal gezien zou deze lezing geen probleem opgeleverd hebben bij een publiek erudiete luisteraars, maar enkele journalisten waren de zaal binnengeglipt. Zij brachten delen van Sloterdijks lezing uit de context gerukt naar buiten en dat verscheen in kranten en tijdschriften. Dit terwijl het eigenlijke thema van de rede niet genetische manipulatie was maar het einde van het literaire humanisme. Sloterdijk beschouwde dit humanisme als een remmende kracht, doordat jongeren werden aangezet tot beschaving en zelfbeheersing. De media hadden deze beschavende invloed inmiddels echter achterhaald, en nu was er opnieuw behoefte aan een 'remmende factor', en daarbij sloot de filosoof genetische manipulatie niet uit. De school heeft de concurrentie met de massamedia verloren, stelt Sloterdijk. "De mensheid moet op zoek naar nieuwe methoden om zichzelf te temmen." De invloed van Nietzsche is nooit veraf bij Sloterdijk.
Sloterdijks aforistische, literaire stijl ergert veel van zijn lezers, die wat meer houvast wensen of verwachten dat Sloterdijk met conclusies komt aanzetten. Zo ook oud-eurocommissaris Frits Bolkestein, die Sloterdijk in een debat openlijk aanviel op zijn theorieën en de waarde van zijn filosofisch werk: "Pure fantasie, professor!" en "u presenteert helemaal geen theorie, uw boek is een verzameling bon mots, anekdotes, verhalen!"
Nederlandse vertalingen:
Kritiek van de cynische rede (1984)
De toverboom : het ontstaan van de psychoanalyse in het jaar 1785 - episch essay over de filosofie van de psychologie (1986)
Eurotaoïsme : over de kritiek van de politieke kinetiek (1991)
Europa, mocht het ooit wakker worden : ideeën voor het program van een wereldmacht aan het einde van het tijdperk van haar politieke absentie (1995)
In hetzelfde schuitje, Proeve van een hyperpolitiek (1997)
Mediatijd (1999)
Kansen in de gevarenzone : kanttekeningen bij de variatie in spiritualiteit na de secularisatie (2001)
Regels voor het mensenpark - kroniek van een debat (2000)
Sferen / I Bellen, microsferologie, II Globes, macrosferologie. (2004)
Hartslag van de wereld – interviews met Alain Finkielkraut, uitg. SUN, Amsterdam (2005) ISBN 90-8506-050-8
Het Kristalpaleis. Een filosofie van de globalisering, uitg. SUN, Amsterdam (2006) ISBN 90-8506-127-X
Woede en Tijd. Een politiek-psychologisch essay, uitg. SUN, Amsterdam (2007) ISBN 978-90-8506-416-9
In oktober 2008 verscheen Het Heilig Vuur, de Nederlandse vertaling van Gottes Eifer (Duitse editie 2007). eventuele Van zijn vorige publicatie Theorie der Nachkriegszeiten is nog niets omtrent een eventuele Nederlandse vertaling bekend. De verschijning van zijn eerstvolgend werk in Duitsland staat gepland voor half november 2008: Du mußt dein Leben ändern -Über Religion, Artistik und Anthropotechnik ISBN 978-3-518-41995-3
|
>> |
<<Empty>>
|