Vangelis, pseudoniem van Evanghelos Odysseas Papathanassiou, (Volos, 29 maart 1943) is een Grieks muzikant en multi-instrumentalist die gebruikmaakt van synthesizer, piano, keyboards en andere elektronische instrumenten. Hij is vooral bekend van de filmmuziek "Chariots of Fire" uit 1981 (waarvoor hij een Oscar won), voor de muziek van de film "Blade Runner", de nummer 1-hit "Conquest of Paradise" uit de film "1492: Conquest of Paradise" en het thema voor het Wereldkampioenschap voetbal 2002.
Terwijl hij wel de "Godfather van New Age-muziek" wordt genoemd, gelooft hij zelf dat zijn muziek de deur opengezet heeft naar ongetalenteerde musici die erg saaie muziek maken.
Vangelis is geboren bij Volos in Griekenland. Als vierjarig kind gaf hij zijn eerste concert voor ongeveer 2.000 luisteraars. Hij is grotendeels een autodidact: hij heeft nooit muziekles gehad en is nauwelijks in staat bladmuziek te lezen of te schrijven.
Midden jaren '60 formeerde hij de groep "Forminx" die in Griekenland heel populair was. Vangelis richtte de progressieve rockgroep "Papathanassiou Set" op, later "Aphrodite's Child" genaamd, met onder meer Demis Roussos. In Europa scoorde de groep vele hits onder andere "Rain and Tears". In 1972 ging "Aphrodite's Child" uit elkaar, nog voor de verschijning van hun laatste lp "666".
Tijdens de Aphrodite's Childperiode begon Vangelis in 1970 aan een solocarrière. In dat jaar maakte hij de filmmuziek voor Franse films. Zijn eerste echte soloalbum, "Earth", kwam in 1973 uit. In 1974 werd Vangelis gevraagd om Rick Wakeman te vervangen bij de groep Yes. Na enkele weken oefenen, bleken de muzikale ideeën te ver uit elkaar te liggen om tot samenwerking te komen en werd Wakeman vervangen door de Zwitserse toetsenist Patrick Moraz. Wel heeft Vangelis later regelmatig samengewerkt met de zanger van Yes, Jon Anderson (samen maakten ze diverse albums onder de naam "Jon & Vangelis"). In 1974 vertrok Vangelis naar Londen. Hij tekende een contract bij RCA Records en begon zijn eigen studio, Nemo Studio genaamd. Albums uit deze periode waren "Heaven and Hell", "Beauborg", "Spiral" en "Albedo 0.39".
Eind jaren '70 stapte Vangelis over van het RCA-label naar Polydor (thans Universal Music). Onder dit label ontstonden de eerste albums met Jon Anderson en zijn populairste album "Chariots of Fire". In 1982 kreeg hij de Oscar voor de beste filmmuziek voor zijn werk voor "Chariots of Fire". Het themanummer van deze film kwam na een jaar in de Amerikaanse Billboardhitlijst te hebben gestaan op nummer 1.
In 1983 werd hij genomineerd voor een Golden Globe in de categorie Best Original Score - Motion Picture voor de muziek van de film "Blade Runner".
In 1995 scoorde Vangelis in Europa een grote hit met "Conquest of Paradise". Het lied, dat al uit 1992 stamde, beleefde een plotselinge hype. Het is één van de grootste hits ooit.
Vangelis heeft zich in deze periode voornamelijk toegelegd op het componeren van filmmuziek. Zijn muziek voor "Blade Runner" van Ridley Scott, "Missing", "Bitter Moon" van Roman Polanski en films voor de Franse documentairemaker Frédéric Rossif zijn hiervan voorbeelden. Soloprojecten in deze periode waren de albums "Invisible Connections", "Mask", "The City" en "Direct". In 2004 heeft hij de muziek geschreven voor "Alexander" van Oliver Stone, deze muziek is in dat jaar ook op CD verschenen. Zijn laatste projecten zijn de compositie en uitvoering van de muziek van de film "El Greco" (niet te verwarren met zijn gelijknamige studioalbum uit 1998) en medewerking aan de soundtrack van de Poolse documentaire over Paus Johannes-Paulus II, "?wiadectwo".
Vrijwel de belangrijkste artistieke samenwerking die Vangelis als soloartiest heeft aangegaan is die met Yes-zanger Jon Anderson. Dat resulteerde aan het begin van de jaren '80 tot de hitsingles "I Hear You Now" van het album "Short Stories". De hit "I'll Find My Way Home" komt van het album "The Friends of Mr. Cairo", waarop ook de track "State of Independence" is terug te vinden. In 1992, verscheen er een derde versie met een andere titel: "Spiritual High (State of Independence)". Op de single van Moodswings, zingt Chrissie Hynde van de "Pretenders" de solo partij.
Voor het in 1973 verschenen album "Si Melina....m'etait contee" van Melina Mercouri, schreef Vangelis de muziek van vier nummers. "Je te dirais les mots", "Ou que me port mon voyage", "La Grece me blesse" en "Athenes, ma ville" (Athina), zijn van zijn hand.
In 1978 en 1986 kwamen respectievelijk "Odes" en "Rapsodies" uit, twee platen die Vangelis maakte in samenwerking met de Griekse actrice Irene Papas. Hierop staan traditionele Griekse, liederen gezongen door Irene Papas, waar Vangelis het arrangement voor gemaakt en gespeeld heeft.
Resultaat van de samenwerking met de uit België afkomstige artiest Michel Huygen (pseudoniem: Neuronium) is te horen op diens album "In London". De in 1992 verschenen plaat bevat een opname daterend uit 1982. De opname is de registratie van een improvisatie van beide muzikanten tijdens het Spaanse tv-programma "Musical Express".
Vangelis geeft de laatste jaren zeer sporadisch concerten. Dat was in de late jaren zeventig anders. De opmerkelijkste concerten zijn de opvoering van het klassiek getinte stuk "Mythodea" in 2001 in de historische tempel van Zeus in Athene en een concert ter gelegenheid van het United Nations Alliance of Civilizations Forum in Doha, Qatar.
Naast zijn muzikale loopbaan, bracht Vangelis werk voort als kunstschilder. Zijn werk werd in 2003 voor het eerst geëxposeerd tijdens drie exposities in Valencia. In 2005 werd zijn werk op verschillende plaatsen in Zuid-Amerika tentoongesteld.