Maya Αλαβάστρο Κυλινδικός σκεύος με εικονικά ανάγλυφα. 600 - 900 μ.Χ. Διάμετρος 12 εκ. Ισπανική άδεια εξαγωγής.

Κυλινδικός σκεύος με εικονικές ανάγλυφες διακοσμήσεις.

Μάγια, Κλασική Περίοδος, 600 - 900 μ.Χ.

Υλικό: αλάβαστερος (πέτρα thecali).

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: Διάμετρος 12 εκ. Ύψος 9,5 εκ.

PROVENANCE

Συλλογή Αντικειμένων Le Corneur, Γαλλία. Rémy Audoin, 1967.
Arts des Amériques Gallery, περίπου το 1980.
Συλλογή του Michel Vinaver, Γάλλου συγγραφέα και δραματουργού (Παρίσι, 1927 - 2022).
Προς τα παιδιά του, Anouk, Barbara, Delphine και Ivan Vinaver, 2022.
Γαλλική αγορά τέχνης

Σε καλή κατάσταση, έχει μια κάθετη ρωγμή σε ένα πλευρό μέχρι το μέσο της βάσης. Παρουσιάζει δύο τρύπες παράλληλες με τη ρωγμή, ένα σημάδι παλιάς αποκατάστασης της εποχής. Μέσα, διατηρούνται ίχνη πολυχρωμίας και σοβά σε πιο διαφανείς περιοχές του αγγείου.

Περιγραφή:

Κωνικό δοχείο με ελαφρώς καμπυλωτούς τοίχους και βάση, με κάθετη και στενή στόμια, χωρίς χείλος. Παρουσιάζει δύο ζεύγη παράλληλων οπών γύρω από μια παλιά ρωγμή, που δείχνουν μια παλιά αποκατάσταση με καρφίτσες. Προς το παρόν, φαίνονται σημάδια των ριζών των φυτών που μεγάλωσαν γύρω από το αντικείμενο όταν ήταν θαμμένο, ακανόνιστα και ασύμμετρα σχήματα που εμπλουτίζουν την υφή του αγγείου. Είναι κατασκευασμένο από πέτρα tecali, έναν τύπο τραβερτίνης επίσης γνωστό ως μεξικάνικος όνυχας ή αλάβαστρο, αν και αποτελεί διαφορετικό ορυκτό από το αιγυπτιακό αλάβαστρο. Η πέτρα παρουσιάζει μια διαφανή φλέβα, με κανονικό πλάτος, η οποία πιθανώς ήταν ο λόγος που ο καλλιτέχνης επέλεξε αυτό το συγκεκριμένο κομμάτι tecali, λόγω της οπτικής του σημασίας: σχηματίζει μια κατακόρυφη γραμμή, κάθετη προς το στόμιο, που διασχίζει τη βάση, διαιρώντας το σε δύο μισά και τελικά ανεβαίνει από το αντίθετο άκρο του γυαλιού, σχηματίζοντας ένα μαιάνδρου. Ένα παρόμοιο εφέ μπορεί να παρατηρηθεί, που επιτεύχθηκε σε αυτήν την περίπτωση με βερνίκι ή χρωστική, στο κεραμικό αγγείο που καταγράφηκε από τον Kerr ως K623 (εικ. 1). Η μορφολογική σημασία αυτής της φλέβας αντικατοπτρίζεται επίσης στα διατηρημένα υπολείμματα πολύχρωμου σοβά, που εφαρμόστηκε μόνο σε αυτήν και άφησε το υπόλοιπο κομμάτι ελεύθερο.

Στην περίπτωση αυτού του γυαλιού, η διαφανής φλέβα θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει ένα φίδι, ένα ζώο μεγάλης σημασίας στην Μάγια θρησκεία· ως μέσο επικοινωνίας με ουράνια σώματα, ήταν σύμβολο θανάτου και ανάστασης. Ένα από τα πιο σημαντικά φίδια στη Μάγια μυθολογία, το Vision Serpent, θεωρούνταν η πύλη μεταξύ των φυσικών και υπερφυσικών κόσμων, και γι' αυτό συχνά απεικονιζόταν σε τελετουργικά σκεύη, συνήθως σκαλισμένο πέτρινο.

Το γυαλί είναι επίσης διακοσμημένο με μια εικονική σκηνή που καταλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο της επιφάνειάς του. Είναι δουλεμένο σε ανάγλυφο σε δύο επίπεδα και περικλείεται από μια λεία ορθογώνια προφίλ με στρογγυλεμένες γωνίες. Πρόκειται για μια σύνθεση με δύο χαρακτήρες που αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον, συνηθισμένη για να υποδηλώνει διάλογο, κάτι που αντανακλάται επίσης στις συμβατικές χειρονομίες των χεριών (εικ. 2). Το φορμαλιστικό στυλ είναι συνθετικό: το φόντο έχει βυθιστεί, σαφώς οριοθετώντας τις σιλουέτες των χαρακτήρων, οι οποίες είναι άψογα σχεδιασμένες. Αυτή η γραμμικότητα επαναλαμβάνεται στις εσωτερικές λεπτομέρειες των μορφών, που υποδεικνύονται με λεπτές τομές. Ο σχηματισμός, ωστόσο, συνδυάζεται με έναν ορισμένο φυσιοκρατισμό στην κίνηση των μορφών: ελαφρώς κεκλιμένα κεφάλια, η θέση ενός βραχίονα στο γόνατο... Ένα από τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της μαιανικής εικαστικής τέχνης ήταν η αναζήτηση φυσιοκρατικών θέσεων και συνθέσεων, δυναμικών, με σώματα που περιστρέφονται και στοιχεία που επικαλύπτονται, φτάνοντας μεταξύ του 7ου και 8ου αιώνα σε μια δεξιότητα ασύγκριτη από οποιαδήποτε άλλη μεσοαμερικανική κουλτούρα. Αυτή η αναζήτηση του φυσιοκρατισμού συνδυάστηκε με μια συμβολική σύμβαση που ποτέ δεν εξαφανίστηκε εντελώς.

Η φιγούρα στα αριστερά φαίνεται να κάθεται σε προφίλ προς τα δεξιά, με ένα κεφαλόδεσμο δεμένο μπροστά, ένα διακοσμητικό θώρακα και μια φούστα τυπική της τέχνης των Μάγια, η οποία σχηματίζει παράλληλες πτυχώσεις στη βάση της πλάτης και το άκρο της πέφτει πάνω από την κορυφή, στον γοφό (εικ. 3). Η φιγούρα απλώνει το δεξί χέρι προς το κέντρο της σύνθεσης, όπου βρίσκεται ένα βωμός με βάση σε σχήμα αναποδογυρισμένου C. Φαίνεται να καίει πάνω σε αυτό μια φωτιά με δύο στρογγυλά σχήματα που απεικονίζονται μέσα στις φλόγες. Η απεικόνιση της φωτιάς είναι παράξενη, ασύμμετρη και με κορυφή, κάτι που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι δεν πρόκειται για φλόγες αλλά μάλλον για την απεικόνιση ενός σκήπτρου του τύπου που είναι γνωστός ως ετερόκεντρο πυρίτιδας (εικ. 4).

Στη δεξιά πλευρά βρίσκεται το δεύτερο σχήμα, καθισμένο με το πρόσωπο προς τα εμπρός και το κεφάλι κεκλιμένο προς το κέντρο της σύνθεσης, στραμμένο πλάγια προς τα αριστερά. Με τα πόδια σταυρωμένα, στηρίζεται με το αριστερό του χέρι στο γόνατό του, δείχνοντας τον συνομιλητή του με ένα σαφώς διακριτό δείκτη, και εκτείνει το δεξί του, που τώρα έχει χαθεί λόγω διάβρωσης, προς τη φωτιά. Φοράει στο πόδι, το μάγουλο και τον καρπό του κοσμήματα, και ένα μεγάλο κεφαλόδεσμο. Στο στήθος φοράει ένα μενταγιόν με πιθανό ηλιακό μοτίβο, έναν κεντρικό κύκλο περικυκλωμένο από έξι μικρότερους. Το άτομο κάθεται σε θρόνο, σύμβολο εξουσίας· με κάθισμα, μαξιλάρι και ψηλό, πλατύ και ανοιχτό πίσω μέρος, διακοσμημένο με προεξοχές και στις δύο πλευρές. Το σχήμα από την αντίθετη πλευρά κάθεται σε απλό βάθρο, υποδεικνύοντας την κατώτερη θέση του σε σχέση με τον συνομιλητή του, πιθανώς θεό ή πρόγονο.

Ο κύκλος στο μάγουλο (υπονοώντας το τρίχωμα του τσακαλιού) και ο μενταγιόν του υπερφυσικού χαρακτήρα επιτρέπουν μια πιθανή ταυτοποίηση με τον θεό του καλαμποκιού (εικ. 5), έναν από τους σημαντικότερους της Μάγιαν πανθεόν. Ήταν μια ευεργετική θεότητα που αντιπροσώπευε τη ζωή, την ευημερία και την αφθονία. Θα μπορούσε να θεωρηθεί ο δημιουργός του κόσμου, και επίσης συσχετίζονταν με την αλλαγή των εποχών. Ομοίως, η ιστορία του θανάτου και της αναγέννησής του ήταν μια κεντρική μεταφορά για την πίστη στην αποθέωση των βασιλιάδων των Μάγια. Ταυτοποιημένος ως Hun-Hunahpu στο Popol Vuh, έναν συλλογικό τόμο με τις μύθους των Μάγια που καταγράφηκε τον 16ο αιώνα, ο θεός του καλαμποκιού κατέκτησε τον ρόλο του πολιτισμικού ήρωα κατά την Κλασική περίοδο.

Η χρήση του tecali, ενός πολύτιμου υλικού που χρησιμοποιείται στην κατασκευή πολυτελών και τελετουργικών αντικειμένων, εξαπλώθηκε σε όλη τη Μεσοαμερική. Τα αγγεία από αυτό το πέτρωμα είναι σχετικά σπάνια, και κατά κύριο λόγο είναι ζωγραφισμένα, ακολουθώντας τα μοντέλα σύγχρονων κεραμικών αγγείων. Στο σώμα των χαραγμένων σκευών των Μάγια, από την άλλη, είναι πιο συνηθισμένο να βρίσκουμε σκεύη από αυτό και άλλα πέτρωμα, αν και η πλειονότητα θα είναι κεραμική. Μεταξύ αυτών, κυριαρχεί η απλή ανάγλυφη διακόσμηση σε δύο επίπεδα, όπως στην περίπτωση του αντικειμένου υπό μελέτη, με εικονικά μοτίβα, επιγραφές ή γεωμετρικά σχέδια, συχνά συνδυασμένα (εικ. 6). Μερικά παρουσιάζουν συνθέσεις παρόμοιες με αυτή του αγγείου από tecali, με ένα ή περισσότερα ζευγάρια χαρακτήρων καθισμένων και facing each other, σε διάθεση διαλόγου (εικ. 7).

Οι Μάγιας αγγεία ή κύλινδροι αποτελούν μια ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών για τον πολιτισμό τους. Είναι μια προνομιακή υποστήριξη όπου κατάφεραν να αποτυπώσουν με δεξιοτεχνία τη φαντασία τους: ενημερώνουν για την ιστορία και τη ζωή των ελίτ, αλλά πάνω απ' όλα αποτελούν ένα σημαντικό στοιχείο για τη μελέτη της μυθολογίας· τόσο οι εικόνες των θεών όσο και οι μύθοι, συχνά συνοδευόμενοι από γλύφους που δηλώνουν το όνομα του ατόμου ή του θεού, που καθορίζουν τη δραστηριότητα που εκπροσωπούν. Μερικές φορές εμφανίζονται σε Μάγια αγγεία και άλλοι τύποι επιγραφών, οι λεγόμενες αφιερώσεις, στις οποίες αναφέρεται ποιος πλήρωσε για την κατασκευή του αγγείου, για ποιο σκοπό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, το όνομα του δημιουργού. Με αυτόν τον τρόπο γνωρίζουμε ποιο σχήμα χρησιμοποιήθηκε για να περιέχει ποια υγρά· οι κοίλοι και κυλινδρικοί δοχεία προορίζονταν για την αποθήκευση ποτών που καταναλώνονταν κατά τη διάρκεια των γλεντιών των προνομιούχων τάξεων — ιδίως του κακάου. Αυτά τα πολύτιμα δοχεία αντάλλασσαν μεταξύ τους για δείπνους ή δώρα. Αν και είχαν προελεύσεις ταφικές, η πλειονότητα κατασκευάστηκαν για χρήση ενώ ήταν ακόμα ζωντανοί, αν και ήταν συνηθισμένο να μεταφέρονται στον τάφο ή σε παρόμοια, για να συμπεριληφθούν στη στολή τους.

Αναπτυγμένη σε μια τεράστια περιοχή που περιελάμβανε την Γουατεμάλα, το Μπελίζ, το Ελ Σαλβαδόρ, μεγάλο μέρος του Μεξικού και τη δυτική ζώνη του Ονδούρας, η κουλτούρα των Μάγια αναπτύχθηκε περίπου από το 2000 π.Χ. Το χαρακτηριστικό που την διαφοροποιεί από τις υπόλοιπες πολιτισμούς της Μεσοαμερικής είναι η χρήση της γραφής. Στην πραγματικότητα, ήταν πιθανώς το κύριο εργαλείο για την εξαιρετική της ανάπτυξη, καθώς επέτρεπε απομακρυσμένες επικοινωνίες και ιστορικές καταγραφές. Περιελάμβανε όχι μόνο ένα ή δύο κέντρα πληθυσμού, αλλά δεκάδες πόλεις και χωριά που ανήκαν στην ίδια θρησκευτική πίστη, μοιράζονταν τον ίδιο πολιτισμό.

Στην Προκλασική Περίοδο (50 π.Χ. – 250 μ.Χ.) εμφανίζονται οι πρώτες στήλες που απεικονίζουν θρησκευτικές και εξουσιαστικές σκηνές, και κατασκευάζονται οι πρώτοι πυραμίδες. Αυτή είναι επίσης η στιγμή ίδρυσης της Teotihuacán, του πολιτισμού της οποίας άσκησε σημαντική επιρροή στους Μάγια, ιδιαίτερα στον λατρευτικό τους πόλεμο. Καθώς η Μεσοαμερική άνθιζε κατά την Κλασική Περίοδο (μ.Χ. 250-900), οι πόλεις των Μάγια ευημερούσαν υπό μια δυναστευτική διακυβέρνηση, η ισχύς της οποίας αντανακλούταν σε πολυάριθμες απεικονίσεις μεμονωμένων βασιλιάδων στις στήλες, συνοδευόμενες από κείμενα που δοξάζουν τις βασιλείες τους. Διαφορετικές δυναστείες εμφανίστηκαν σε διάφορες πόλεις, με το Tikal πιθανώς να ήταν η πρώτη που ξεκίνησε πολεμικές εκστρατείες κατά των γειτόνων της, ακολουθώντας την πολεμική ιδεολογία και τεχνολογία που προωθούσαν οι Teotihuacans. Οι Μάγια βασιλιάδες άρχισαν τότε να καταγράφουν τις νίκες τους, τις γενεαλογίες και τη ροή του χρόνου στα μνημεία τους. Μέχρι την αρχή του όγδοου αιώνα, η αριστοκρατία των Μάγια απολάμβανε πλούτη χωρίς προηγούμενο, αλλά ζούσε σε μια εποχή συνεχούς συγκρούσεων μεταξύ πόλεων και βασιλιάδων. Ο πληθυσμός αυξανόταν ραγδαία, γεγονός που οδήγησε σε ταχεία υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, αδυνατώντας να παράγει αρκετό φαγητό. Μέχρι το τέλος του 8ου αιώνα, και κατά τη διάρκεια του 9ου, συνέβη η λεγόμενη Κατάρρευση των Μάγια: οι τελετουργικές περιοχές εγκαταλείφθηκαν και ο πληθυσμός μειώθηκε δραστικά. Μέχρι το 900, η περιοχή των Μάγια είχε ήδη αντικατασταθεί από τη νέα δύναμη: τους Τολτέκους.

Πλήρης Περιγραφή
Κωνικό δοχείο με ελαφρώς καμπυλωτούς τοίχους και βάση, με κάθετη και στενή στόμια, χωρίς χείλος. Παρουσιάζει δύο ζεύγη παράλληλων οπών γύρω από μια παλιά ρωγμή, που δείχνουν μια παλιά αποκατάσταση με καρφίτσες. Προς το παρόν, φαίνονται σημάδια των ριζών των φυτών που μεγάλωσαν γύρω από το αντικείμενο όταν ήταν θαμμένο, ακανόνιστα και ασύμμετρα σχήματα που εμπλουτίζουν την υφή του αγγείου. Είναι κατασκευασμένο από πέτρα tecali, έναν τύπο τραβερτίνης επίσης γνωστό ως μεξικάνικος όνυχας ή αλάβαστρο, αν και αποτελεί διαφορετικό ορυκτό από το αιγυπτιακό αλάβαστρο. Η πέτρα παρουσιάζει μια διαφανή φλέβα, με κανονικό πλάτος, η οποία πιθανώς ήταν ο λόγος που ο καλλιτέχνης επέλεξε αυτό το συγκεκριμένο κομμάτι tecali, λόγω της οπτικής του σημασίας: σχηματίζει μια κατακόρυφη γραμμή, κάθετη προς το στόμιο, που διασχίζει τη βάση, διαιρώντας το σε δύο μισά και τελικά ανεβαίνει από το αντίθετο άκρο του γυαλιού, σχηματίζοντας ένα μαιάνδρου. Ένα παρόμοιο εφέ μπορεί να παρατηρηθεί, που επιτεύχθηκε σε αυτήν την περίπτωση με βερνίκι ή χρωστική, στο κεραμικό αγγείο που καταγράφηκε από τον Kerr ως K623 (εικ. 1). Η μορφολογική σημασία αυτής της φλέβας αντικατοπτρίζεται επίσης στα διατηρημένα υπολείμματα πολύχρωμου σοβά, που εφαρμόστηκε μόνο σε αυτήν και άφησε το υπόλοιπο κομμάτι ελεύθερο.

Στην περίπτωση αυτού του γυαλιού, η διαφανής φλέβα θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει ένα φίδι, ένα ζώο μεγάλης σημασίας στην Μάγια θρησκεία· ως μέσο επικοινωνίας με ουράνια σώματα, ήταν σύμβολο θανάτου και ανάστασης. Ένα από τα πιο σημαντικά φίδια στη Μάγια μυθολογία, το Vision Serpent, θεωρούνταν η πύλη μεταξύ των φυσικών και υπερφυσικών κόσμων, και γι' αυτό συχνά απεικονιζόταν σε τελετουργικά σκεύη, συνήθως σκαλισμένο πέτρινο.

Το γυαλί είναι επίσης διακοσμημένο με μια εικονική σκηνή που καταλαμβάνει περίπου το ένα τρίτο της επιφάνειάς του. Είναι δουλεμένο σε ανάγλυφο σε δύο επίπεδα και περικλείεται από μια λεία ορθογώνια προφίλ με στρογγυλεμένες γωνίες. Πρόκειται για μια σύνθεση με δύο χαρακτήρες που αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον, συνηθισμένη για να υποδηλώνει διάλογο, κάτι που αντανακλάται επίσης στις συμβατικές χειρονομίες των χεριών (εικ. 2). Το φορμαλιστικό στυλ είναι συνθετικό: το φόντο έχει βυθιστεί, σαφώς οριοθετώντας τις σιλουέτες των χαρακτήρων, οι οποίες είναι άψογα σχεδιασμένες. Αυτή η γραμμικότητα επαναλαμβάνεται στις εσωτερικές λεπτομέρειες των μορφών, που υποδεικνύονται με λεπτές τομές. Ο σχηματισμός, ωστόσο, συνδυάζεται με έναν ορισμένο φυσιοκρατισμό στην κίνηση των μορφών: ελαφρώς κεκλιμένα κεφάλια, η θέση ενός βραχίονα στο γόνατο... Ένα από τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της μαιανικής εικαστικής τέχνης ήταν η αναζήτηση φυσιοκρατικών θέσεων και συνθέσεων, δυναμικών, με σώματα που περιστρέφονται και στοιχεία που επικαλύπτονται, φτάνοντας μεταξύ του 7ου και 8ου αιώνα σε μια δεξιότητα ασύγκριτη από οποιαδήποτε άλλη μεσοαμερικανική κουλτούρα. Αυτή η αναζήτηση του φυσιοκρατισμού συνδυάστηκε με μια συμβολική σύμβαση που ποτέ δεν εξαφανίστηκε εντελώς.

Η φιγούρα στα αριστερά φαίνεται να κάθεται σε προφίλ προς τα δεξιά, με ένα κεφαλόδεσμο δεμένο μπροστά, ένα διακοσμητικό θώρακα και μια φούστα τυπική της τέχνης των Μάγια, η οποία σχηματίζει παράλληλες πτυχώσεις στη βάση της πλάτης και το άκρο της πέφτει πάνω από την κορυφή, στον γοφό (εικ. 3). Η φιγούρα απλώνει το δεξί χέρι προς το κέντρο της σύνθεσης, όπου βρίσκεται ένα βωμός με βάση σε σχήμα αναποδογυρισμένου C. Φαίνεται να καίει πάνω σε αυτό μια φωτιά με δύο στρογγυλά σχήματα που απεικονίζονται μέσα στις φλόγες. Η απεικόνιση της φωτιάς είναι παράξενη, ασύμμετρη και με κορυφή, κάτι που θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι δεν πρόκειται για φλόγες αλλά μάλλον για την απεικόνιση ενός σκήπτρου του τύπου που είναι γνωστός ως ετερόκεντρο πυρίτιδας (εικ. 4).

Στη δεξιά πλευρά βρίσκεται το δεύτερο σχήμα, καθισμένο με το πρόσωπο προς τα εμπρός και το κεφάλι κεκλιμένο προς το κέντρο της σύνθεσης, στραμμένο πλάγια προς τα αριστερά. Με τα πόδια σταυρωμένα, στηρίζεται με το αριστερό του χέρι στο γόνατό του, δείχνοντας τον συνομιλητή του με ένα σαφώς διακριτό δείκτη, και εκτείνει το δεξί του, που τώρα έχει χαθεί λόγω διάβρωσης, προς τη φωτιά. Φοράει στο πόδι, το μάγουλο και τον καρπό του κοσμήματα, και ένα μεγάλο κεφαλόδεσμο. Στο στήθος φοράει ένα μενταγιόν με πιθανό ηλιακό μοτίβο, έναν κεντρικό κύκλο περικυκλωμένο από έξι μικρότερους. Το άτομο κάθεται σε θρόνο, σύμβολο εξουσίας· με κάθισμα, μαξιλάρι και ψηλό, πλατύ και ανοιχτό πίσω μέρος, διακοσμημένο με προεξοχές και στις δύο πλευρές. Το σχήμα από την αντίθετη πλευρά κάθεται σε απλό βάθρο, υποδεικνύοντας την κατώτερη θέση του σε σχέση με τον συνομιλητή του, πιθανώς θεό ή πρόγονο.

Ο κύκλος στο μάγουλο (υπονοώντας το τρίχωμα του τσακαλιού) και ο μενταγιόν του υπερφυσικού χαρακτήρα επιτρέπουν μια πιθανή ταυτοποίηση με τον θεό του καλαμποκιού (εικ. 5), έναν από τους σημαντικότερους της Μάγιαν πανθεόν. Ήταν μια ευεργετική θεότητα που αντιπροσώπευε τη ζωή, την ευημερία και την αφθονία. Θα μπορούσε να θεωρηθεί ο δημιουργός του κόσμου, και επίσης συσχετίζονταν με την αλλαγή των εποχών. Ομοίως, η ιστορία του θανάτου και της αναγέννησής του ήταν μια κεντρική μεταφορά για την πίστη στην αποθέωση των βασιλιάδων των Μάγια. Ταυτοποιημένος ως Hun-Hunahpu στο Popol Vuh, έναν συλλογικό τόμο με τις μύθους των Μάγια που καταγράφηκε τον 16ο αιώνα, ο θεός του καλαμποκιού κατέκτησε τον ρόλο του πολιτισμικού ήρωα κατά την Κλασική περίοδο.

Η χρήση του tecali, ενός πολύτιμου υλικού που χρησιμοποιείται στην κατασκευή πολυτελών και τελετουργικών αντικειμένων, εξαπλώθηκε σε όλη τη Μεσοαμερική. Τα αγγεία από αυτό το πέτρωμα είναι σχετικά σπάνια, και κατά κύριο λόγο είναι ζωγραφισμένα, ακολουθώντας τα μοντέλα σύγχρονων κεραμικών αγγείων. Στο σώμα των χαραγμένων σκευών των Μάγια, από την άλλη, είναι πιο συνηθισμένο να βρίσκουμε σκεύη από αυτό και άλλα πέτρωμα, αν και η πλειονότητα θα είναι κεραμική. Μεταξύ αυτών, κυριαρχεί η απλή ανάγλυφη διακόσμηση σε δύο επίπεδα, όπως στην περίπτωση του αντικειμένου υπό μελέτη, με εικονικά μοτίβα, επιγραφές ή γεωμετρικά σχέδια, συχνά συνδυασμένα (εικ. 6). Μερικά παρουσιάζουν συνθέσεις παρόμοιες με αυτή του αγγείου από tecali, με ένα ή περισσότερα ζευγάρια χαρακτήρων καθισμένων και facing each other, σε διάθεση διαλόγου (εικ. 7).

Οι Μάγιας αγγεία ή κύλινδροι αποτελούν μια ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών για τον πολιτισμό τους. Είναι μια προνομιακή υποστήριξη όπου κατάφεραν να αποτυπώσουν με δεξιοτεχνία τη φαντασία τους: ενημερώνουν για την ιστορία και τη ζωή των ελίτ, αλλά πάνω απ' όλα αποτελούν ένα σημαντικό στοιχείο για τη μελέτη της μυθολογίας· τόσο οι εικόνες των θεών όσο και οι μύθοι, συχνά συνοδευόμενοι από γλύφους που δηλώνουν το όνομα του ατόμου ή του θεού, που καθορίζουν τη δραστηριότητα που εκπροσωπούν. Μερικές φορές εμφανίζονται σε Μάγια αγγεία και άλλοι τύποι επιγραφών, οι λεγόμενες αφιερώσεις, στις οποίες αναφέρεται ποιος πλήρωσε για την κατασκευή του αγγείου, για ποιο σκοπό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, το όνομα του δημιουργού. Με αυτόν τον τρόπο γνωρίζουμε ποιο σχήμα χρησιμοποιήθηκε για να περιέχει ποια υγρά· οι κοίλοι και κυλινδρικοί δοχεία προορίζονταν για την αποθήκευση ποτών που καταναλώνονταν κατά τη διάρκεια των γλεντιών των προνομιούχων τάξεων — ιδίως του κακάου. Αυτά τα πολύτιμα δοχεία αντάλλασσαν μεταξύ τους για δείπνους ή δώρα. Αν και είχαν προελεύσεις ταφικές, η πλειονότητα κατασκευάστηκαν για χρήση ενώ ήταν ακόμα ζωντανοί, αν και ήταν συνηθισμένο να μεταφέρονται στον τάφο ή σε παρόμοια, για να συμπεριληφθούν στη στολή τους.

Αναπτυγμένη σε μια τεράστια περιοχή που περιελάμβανε την Γουατεμάλα, το Μπελίζ, το Ελ Σαλβαδόρ, μεγάλο μέρος του Μεξικού και τη δυτική ζώνη του Ονδούρας, η κουλτούρα των Μάγια αναπτύχθηκε περίπου από το 2000 π.Χ. Το χαρακτηριστικό που την διαφοροποιεί από τις υπόλοιπες πολιτισμούς της Μεσοαμερικής είναι η χρήση της γραφής. Στην πραγματικότητα, ήταν πιθανώς το κύριο εργαλείο για την εξαιρετική της ανάπτυξη, καθώς επέτρεπε απομακρυσμένες επικοινωνίες και ιστορικές καταγραφές. Περιελάμβανε όχι μόνο ένα ή δύο κέντρα πληθυσμού, αλλά δεκάδες πόλεις και χωριά που ανήκαν στην ίδια θρησκευτική πίστη, μοιράζονταν τον ίδιο πολιτισμό.

Στην Προκλασική Περίοδο (50 π.Χ. – 250 μ.Χ.) εμφανίζονται οι πρώτες στήλες που απεικονίζουν θρησκευτικές και εξουσιαστικές σκηνές, και κατασκευάζονται οι πρώτοι πυραμίδες. Αυτή είναι επίσης η στιγμή ίδρυσης της Teotihuacán, του πολιτισμού της οποίας άσκησε σημαντική επιρροή στους Μάγια, ιδιαίτερα στον λατρευτικό τους πόλεμο. Καθώς η Μεσοαμερική άνθιζε κατά την Κλασική Περίοδο (μ.Χ. 250-900), οι πόλεις των Μάγια ευημερούσαν υπό μια δυναστευτική διακυβέρνηση, η ισχύς της οποίας αντανακλούταν σε πολυάριθμες απεικονίσεις μεμονωμένων βασιλιάδων στις στήλες, συνοδευόμενες από κείμενα που δοξάζουν τις βασιλείες τους. Διαφορετικές δυναστείες εμφανίστηκαν σε διάφορες πόλεις, με το Tikal πιθανώς να ήταν η πρώτη που ξεκίνησε πολεμικές εκστρατείες κατά των γειτόνων της, ακολουθώντας την πολεμική ιδεολογία και τεχνολογία που προωθούσαν οι Teotihuacans. Οι Μάγια βασιλιάδες άρχισαν τότε να καταγράφουν τις νίκες τους, τις γενεαλογίες και τη ροή του χρόνου στα μνημεία τους. Μέχρι την αρχή του όγδοου αιώνα, η αριστοκρατία των Μάγια απολάμβανε πλούτη χωρίς προηγούμενο, αλλά ζούσε σε μια εποχή συνεχούς συγκρούσεων μεταξύ πόλεων και βασιλιάδων. Ο πληθυσμός αυξανόταν ραγδαία, γεγονός που οδήγησε σε ταχεία υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, αδυνατώντας να παράγει αρκετό φαγητό. Μέχρι το τέλος του 8ου αιώνα, και κατά τη διάρκεια του 9ου, συνέβη η λεγόμενη Κατάρρευση των Μάγια: οι τελετουργικές περιοχές εγκαταλείφθηκαν και ο πληθυσμός μειώθηκε δραστικά. Μέχρι το 900, η περιοχή των Μάγια είχε ήδη αντικατασταθεί από τη νέα δύναμη: τους Τολτέκους.

Βιβλιογραφία

- EVANS, S.T.; WEBSTER, D.L. Αρχαιολογία της αρχαίας Μεξικού και Κεντρικής Αμερικής: Μια εγκυκλοπαίδεια. Taylor & Francis. 2000.
- KERR, J. Το βιβλίο των αγγείων Μάγια: Ένα σώμα φωτογραφιών από την εκτύπωση αγγείων Μάγια. Kerr Associates. 1989.
- MILLER, M.; TAUBE, K. Οι θεοί και τα σύμβολα της αρχαίας Μεξικού και των Μάγια. Thames & Hudson. 1997.
- MILLER, M. Maya Art and Architecture. Thames & Hudson. 1999.
- SHARER, R.J.; TRAXLER, L.P. The Ancient Maya. Stanford University Press. 2006.
- THOMPSON, J.E.S. Maya History and Religion. University of Oklahoma Press. 1970.

PARALLELS

Εικ. 1 Βάζο με υδάτινο τοπίο και μυθικό ζώο. Μάγια, Ύστερη Κλασική Περίοδος, 600-900 μ.Χ., κεραμικό. Μουσείο Τέχνης Πανεπιστημίου Πρίνστον (ΗΠΑ), αρ. 2020.684. Kerr K623.

Εικόνα 2. Σκαλιστός δοκός με δύο υπερφυσικούς χαρακτήρες. Μάγια, Ύστερη Κλασική περίοδος, 600-900 μ.Χ., πέτρα. Μουσείο Amparo, Πουέμπλα (Μεξικό), αρ. ευρετηρίου 52 22 MA FA 57PJ 1365.

Εικ. 3 Ανάγλυφο με δύο χαρακτήρες σε συνομιλία. Μάγια, Μεξικό, Ύστερη Κλασική Περίοδος, A.D. 600-900, γύψος και πολύχρωμη διακόσμηση. Μουσείο Amparo, Puebla (Μεξικό), αρ. 52 22 MA FA 57PJ 1363.

Εικ. 4 Εξαίσθητος Φλύα, Μάγια, Ύστερη Κλασική Περίοδος, 600-700 μ.Χ., Φλύα. Μητροπολιτικό Μουσείο, Νέα Υόρκη, αρ. ευρετηρίου 1978.412.195.

Εικ. 5 Αναπαράσταση του θεού του καλαμποκιού ως γραμματέα σε αμφορέα σε στυλ κώδικα. Μάγια, κλασική περίοδος, 250-900 μ.Χ., κεραμικό. Ιδιαίτερη συλλογή.

Εικ. 6 Κανάτα με αναπαράσταση θεών, επιγραφές και γεωμετρικά μοτίβα. Μάγια, προκλασική περίοδος, περ. 50 π.Χ. – 50 μ.Χ., σκληρός ασβεστόλιθος. Μητροπολιτικό Μουσείο, Νέα Υόρκη, ευρετήριο 1999.484.3.

Εικ. 7 Αγγείο με ζεύγη χαρακτήρων (εμφάνιση). Μάγια, Κλασική περίοδος, μ.α.χ.χ. 250-900, κεραμικό. Ιδιαίτερη συλλογή. Kerr K1120.







Σημειώσεις

Το τεμάχιο περιλαμβάνει πιστοποιητικό αυθεντικότητας.
Η εργασία περιλαμβάνει Ισπανική Άδεια Εξαγωγής (Passport for European Union) - Εάν η εργασία προορίζεται εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να ζητηθεί αντικατάσταση της άδειας εξαγωγής, η οποία μπορεί να διαρκέσει το πολύ 1-2 εβδομάδες.
Ο πωλητής εγγυάται ότι απέκτησε αυτό το τεμάχιο σύμφωνα με όλους τους εθνικούς και διεθνείς νόμους που αφορούν την ιδιοκτησία πολιτιστικής κληρονομιάς. Δήλωση προέλευσης που έχει δει η Catawiki.