Door Sarah Orford - Expert Aziatische Kunst & Boeddhisme
We herkennen allemaal een Boeddhabeeld als we er een zien, en de meesten van ons zijn wel eens een gebedsmolen of klankschaal tegengekomen. Maar wat is het doel van deze voorwerpen en wat symboliseren ze? Onze expert legt uit wat de functie en symboliek is van vijf interessante boeddhistische voorwerpen
1. Boeddhabeeld
Het beeld van de Boeddha, vaak zittend afgebeeld, is misschien wel het bekendste en meest gebruikte boeddhistische voorwerp in de westerse wereld. Als de handen van de Boeddha op zijn schoot rusten, wordt die houding Dhyana Mudra (het gebaar van meditatie) genoemd. Andere houdingen van de Boeddha zijn Varada Mudra, wat mededogen en vrijgevigheid betekent en waarbij de vingers van de rechterhand naar beneden wijzen, en Dharmachackra Mudra, wat het rad van de leer van de Dharma symboliseert (Boeddhisme) en waarbij de duim en wijsvinger van beide handen elkaar raken en een cirkel vormen. De Mahaparinirvana Sana is een liggende boeddha, die de laatste ogenblikken van ziekte symboliseert voordat de verlichting (Nirvana) wordt bereikt. Dit staat voor volledige onthechting van verlangens.
2. Gebedsmolen of gebedswiel
Er zijn veel typen en vormen gebedsmolens in het boeddhisme: van de kleine Tibetaanse Mani die je in je hand kunt houden tot wielen van 2,40 meter, en de grote rekken met wielen die je bijvoorbeeld vindt in de Monkey Temple (Swayambhunath) in Kathmandu. Gebedsmolens bevatten rollen dun papier of er is een mantra zoals Om Mani Padme Hum op de buitenkant van het wiel geschreven. Als je het gebedsmolen ronddraait, stuur je je gebed naar het universum.
3. Ghanta en Vajra
De Ghanta is een bel. De holte van de bel stelt wijsheid en leegte voor, terwijl het geluid de stem van de Boeddha voorstelt. De bel wordt meestal vergezeld van de Vajra, een rituele bliksemschicht die ook wel bekend staat als Dorje, en die mededogen en vernietiging van onwetendheid symboliseert. Bovendien staat Ghanta, die in de linkerhand wordt gehouden, voor mannelijkheid. Vajra, die in de rechterhand wordt gehouden, staat voor de vrouwelijke identiteit. De bel laten rinkelen kan een verzoek om bescherming betekenen, maar de bel kan ook het geluid van Boeddha tijdens meditatie voorstellen, gebruikt worden voor visualisatie tijdens het chanten, en nog veel meer.
4. Gebedskettingen
In het boeddhisme worden mantra's zoals Om Mani Padme Hum honderden of duizenden keren per dag herhaald. Om de tel bij te houden, gebruiken boeddhisten gebedskettingen of malas. Een rozenkrans van kralen helpt niet alleen bij het herinneren van het aantal gezongen of gereciteerde mantra's, maar het ritmische tellen van kralen helpt ook om geconcentreerd te blijven en de geest te kalmeren. Op onzeBoeddhisme-veiling vind je veel verschillende, prachtige gebedskettingen uit de hele wereld. De meest voorkomende Tibetaanse mala is een streng met 108 kralen, ontworpen voor honderd mantra's, plus acht extra voor geval van misrekening.
Links: Mala, Rechts: Gebedsketting
5. Klankschalen
Er wordt beweerd dat klankschalen 2500 jaar geleden voor het eerst gebruikt werden, tijdens het tijdperk van de historische Boeddha Shakyamuni (560-480 voor Christus). Tegenwoordig worden ze gebruikt bij meditatie, in de gezondheidszorg en in religieuze tradities. Het geluid van klankschalen maakt de geest leeg. Daarom worden ze gebruikt als hulpmiddel bij meditatie, om zo een diepe toestand van ontspanning te bereiken. In het Boeddhisme worden tot twaalf verschillende soorten metalen gebruikt, waarbij koper het belangrijkste materiaal is, vanwege het pure geluid. Verschillende klankschalen produceren verschillende tonen en stimuleren verschillende chakra's.
Of je nu een klankschaal nodig hebt om je meditatie te verdiepen of enkele gebedskettingen aan je collectie wilt toevoegen, neem eens een kijkje bij onze Boeddhisme-veiling (voor of na 1950). Daar vind je elke week een nieuwe selectie.