Geschreven door Simone | Laatst geupdate op 19 mei 2020
In Nederland kom je haar naam overal tegen: er zijn scholen, straten en zelfs prijzen naar haar vernoemd. Dat is niet zonder reden: Annie M.G. Schmidt is waarschijnlijk de bekendste schrijfster uit de Nederlandse geschiedenis. Op 20 mei zou ze jarig zijn geweest: een mooi moment voor een ode aan de koningin van het Nederlandse kinderboek: Annie M.G. Schmidt.
Boekenwurm
Annie werd geboren in 1911 in een domineesgezin. Als kind viel ze een beetje buiten de groep. Ze schreef al van jongs af aan gedichtjes en zat het liefst binnen, met haar neus in de boeken, terwijl de andere kinderen allemaal buiten speelden.Ze verbaasde zich al op vroege leeftijd over hoe volwassenen zich gedroegen en merkte dat mensen vaak andere dingen zeiden dan dat ze deden. Zoals haar vader, die als dominee een baan in een andere stad aangeboden kreeg. “God had hem gevraagd te blijven waar hij was”, zei hij. Maar Annie wist dat dat niet de echte reden was: hij hield eenden, waar hij zo gek op was dat hij zelfs een slootje voor ze had gegraven. Annie schreef er later over: “Dat was God niet, dat waren de eenden. Waarom zei hij niet gewoon: Ik blijf liever bij mijn eenden?"
De moeder van Annie was onderwijzeres en leerde Annie al vroeg lezen. Op veertienjarige leeftijd stuurt ze een paar versjes die ze heeft geschreven op naar Willem Kloos, een beroemde dichter. Hij leest ze door en reageert “dat er diep wezenlijk iets in haar zingt.”
Geillustreerd door Fiep Westendorp
Opwaartse wegen
Op aandringen van haar ouders gaat ze voor notaris studeren, net als haar broer. Eigenlijk wilde ze dat helemaal niet, uitgaan en jongens trokken haar toch meer. Ze stopte er dan ook snel weer mee. Ze is erna nog even au pair geweest in Duitsland, voordat ze een baantje in de bibliotheek kreeg. Daar werd ze, zoals ze zelf zei: “een echte brave tut.” Maar het werk vond ze fantastisch. Eerst werkt ze als volontair, dus gratis, maar daarna haalt ze haar diploma, krijgt ze een baan en gaat ze op kamers wonen.
In 1938 maakt ze haar debuut met twee verzen in het christelijk letterkundig tijdschrift Opwaartse Wegen, maar de echte omslag komt in 1946: ze wordt gevraagd om bij Het Parool te komen werken. Ze wordt aangenomen als documentaliste, maar op aandringen van Wim Hora Adema, de eindredacteur van de jeugdpagina, begint ze versjes en verhaaltjes te schrijven. Hier kruipt ze helemaal uit haar schulp. Ze schrijft een aantal teksten voor een cabaretuitvoering op een personeelsavond en componeert bij sommige de muziek. Het is zo’n succes, dat het groepje ook op andere plaatsen op gaat treden onder de naam De Inktvis. Annie's teksten zijn zo populair dat ze zelfs worden gekocht door bekende cabaretiers zoals Wim Sonneveld.
Hoewel haar eerste gedichten al in 1938 uitgebracht worden, begint haar carrière eigenlijk pas echt in 1950 met de verschijning van haar eerste kinderboek: Het fluitketeltje en andere versjes. Vanaf dat moment gaat het hard: er volgt een stroom van publicaties: versjes, verhaaltjes, columns, kinderboeken, radiosoap, cabaretteksten, televisieseries, toneelstukken en musicals. Bij Het Parool leerde ze ook Fiep Westendorp kennen. Het is dit jaar 65 jaar geleden dat het eerste Jip & Janneke verhaal verscheen, de reeks die Annie & Fiep samen maakten van 1952 tot 1957. Het was het begin van een levenslange samenwerking en vriendschap.
Harde werker
Schmidt stond altijd vroeg op om haar werk te doen. Zelf zei ze erover dat waar andere vrouwen ‘s ochtends het huishouden deden, zij uit het raam zat te staren en dat niemand geloofde dat dat werken was. Ze dacht bijvoorbeeld na over wat leuker klonk: Ringel Rangel Ronde, of Rignel Rangel Roezemoes? Toen er eens iemand kwam behangen, zei ze: “Gaat uw gang maar, dan werk ik ook gewoon door.” Hij keek haar vreemd aan, maar liet verder niets merken. Na een uur zei hij: “Moet u nou niet eens een beetje rusten?”Maar rusten deed ze weinig. Annie M.G. Schmidt werkte door totdat ze praktisch blind was, rond haar 80ste levensjaar. Tijdens haar carriere schreef ze tientallen kinderboeken en honderden versjes en gedichtjes, waaronder Jip & Janneke, Pluk & de Pettenflet en Ja Zuster Nee Zuster.
____________________
Annie M.G. Schmidt's boeken duiken af en toe op in onze boekenveilingen. Heb je zelf een bijzonder object? Registreer je dan als verkoper.
Ontdek meer boeken | Nederlandse boeken
Misschien is dit ook iets voor jou: