Door Tom | 2 juli 2021
Design heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt in de afgelopen eeuw. Het bracht de wereld stijlen zoals mid-century modern en art deco en bleef telkens zijn rol als puur functioneel en decoratief herdefiniëren. Met hedendaags design wordt design van nu beschreven. Het is een breed label voor een moeilijk te definiëren beweging, maar die flexibiliteit maakt het juist interessant. We vroegen twee Nederlandse ontwerpers - Thier & van Daalen en Simone Post - naar de focus van hedendaags design, hun werk en wat we kunnen verwachten in de designscene.
Waarom trok design je in eerste instantie aan?
Simone Post: Ik studeerde aan de Design Academy in Eindhoven als product designer. Maar design is zo verweven met wie ik ben als persoon, dat het voelt alsof ik dat ook al was voordat ik aan het werk ging als ontwerper. Ik doe dit werk gewoon graag en deed het altijd al instinctief. Het is een soort nieuwsgierigheid, het bevragen van de dingen om je heen en de drang iets te creëren. Het lijkt een beetje op wat kinderen van nature hebben. Het voelt alsof dat bij mij nooit helemaal is verdwenen.
Thier & van Daalen: Onze fascinatie en drang om te ontdekken is grotendeels terug te voeren op ons motto: "Neem de wereld niet voor lief". Door bewust na te denken over het bronmateriaal dat we gebruiken en de omgeving, willen we laten zien dat design een gesprek op gang kan brengen over consumentisme, en dat het verantwoord en toekomstbestendig kan.
Bij hedendaagse design gaat het vaak over 'duurzaamheid' – het bewuste en doordachte gebruik van materialen. Is dit belangrijk in je werk?
Simone Post: Eerlijk gezegd hou ik niet meer zo van het woord 'duurzaamheid'. Dat woord wordt vaak geassocieerd met iets goeds, terwijl de handelingen dat niet zijn. Ik zeg liever dat ik in mijn werk probeer verantwoord en op maat bezig te zijn. Het startpunt is voor mij altijd verantwoordelijkheid, een ander startpunt is er niet. Ik begin vaak met materiaal dat anders weggegooid zou worden. Daar voel ik een bepaalde verantwoordelijkheid voor. Materiaal waar ik nog steeds veel potentieel in zie, dat is een intuïtief gevoel. En ik heb een voorkeur voor materialen die op grote schaal worden weggegooid. Op die manier kan ik laten zien waar de lacunes en kansen zitten in systemen.
Thier & van Daalen: Wij vinden het als ontwerpers onze verantwoordelijkheid om bij te dragen aan een betere wereld en toekomst. Design moet in de eerste plaats esthetisch en functioneel zijn, maar het is ook belangrijk dat het een toegevoegde waarde heeft en het milieu weinig belast. Lokaal produceren, het bewust kiezen van (afval)materiaal en productietechnieken kunnen hierbij helpen.
Wat probeer je te communiceren in je ontwerpen?
Simone Post: Hoe meer ik leer over producten, productie en industrieën, hoe meer vragen en zorgen er rijzen. In mijn ontwerpen, of ze nu eenmalig zijn of onderdeel van een reeks, probeer ik vragen te stellen bij de relatie die we hebben met producten en de natuur. Ik probeer die vragen te verwerken in mijn objecten, zodat de waarnemer gaat nadenken over deze relatie. Maar ik probeer ook suggesties te doen en met ideeën te komen over andere manieren van maken, produceren, werken en hergebruiken.
Thier & van Daalen: Een van de belangrijkste doelen van onze projecten, zoals 'The Plastic Mine', is zichtbaar maken dat er nog steeds sprake is van veel afval en overproductie bij het maken van nieuwe producten. We leven in een tijd van massaconsumptie. Producten hebben een korte levensduur en consumenten zijn eraan gewend telkens nieuwe producten te kopen. Maar consumenten krijgen ook steeds meer kennis over de impact die deze manier van produceren en consumeren heeft op het milieu. Daarom worden ze kritischer en wordt het mogelijk samen een verschil te maken.
Wat trekt je op dit moment het meest in het ontwerpproces?
Simone Post: Ik hou van het maakproces en zie het nut niet van het maken van duizenden nieuwe stoelen of welke producten dan ook, tenzij ze echt iets goeds brengen. Ik experimenteer liever, probeer dingen uit en stel mezelf vragen over wat ik aan het doen ben. Op een dag in mijn studio wordt er veel gemaakt. Afvaltextiel knippen en er nieuwe dingen van maken, oude meubels opknappen, nieuwe materialen testen, tekenen, enzovoort.
Thier & van Daalen: Samenwerken met de 'natuurkrachten' zien we als een plezierige uitdaging. Vormen transformeren tot nieuwe vormen en producten, door verschillende krachten te gebruiken. Onze 'Plastic Mine' is een goed voorbeeld van ons proces. De unieke vormen en prachtige, felle kleuren van afgedankte brokken die bij een verwerkingsfabriek voor plastic lagen, fascineerden ons. We namen de meest opvallende vormen en kleuren mee en keken ernaar met een beeldhouwersoog: wat kunnen we hiervan maken? Kijken naar het onverwachte en jezelf afvragen wat je kunt maken uit iets wat beschouwd wordt als niets, daar draait het om.
The Plastic Mine - kleurrijke 'plankjes' door Thier & van Daalen
We willen ook de mogelijke negatieve gevolgen voor het milieu zoveel mogelijk beperken tijdens het proces. In dit geval hebben we zo weinig mogelijk energie verbruikt bij de transformatie van het plastic naar nieuwe producten. Het is altijd een experiment. Uit deze brokken plastic konden we unieke plankjes, kandelaars, spiegels, boekensteunen en bijzettafels maken.
Hoe ziet de toekomst van design eruit?
Simone Post: Ik verwacht dat steeds meer de waarde gezien zal worden van kleinschalige producties, als tegenreactie op de goedkope massa-industrie. Voor kleine ateliers is het erg belangrijk om het denken over deze grotere vragen aan te zwengelen. Zo kunnen ze voortrekkers zijn en een voorbeeld voor een nieuwe toekomst. Ik hoop dat steeds meer mensen zich gaan realiseren wat de werkelijke kosten zijn van het maken van een product, qua arbeid, vervuiling, transport, materialen en afval. En dat ze daardoor zuiniger worden op hun producten.
Thier & van Daalen: Projecten die draaien om hergebruik. Het idee dat je items kunt maken die blijvend zijn, zelfs van het afval van de massaconsumptie. Stukken die leiden tot bewustwording bij de consument en de productiesector. Afval kan prachtig zijn, als je er goed mee omgaat.
____________________
Ontdek onze designveilingen, met een ruime keuze aan stukken uit de 21ste eeuw. Of registreer je als verkoper.
Ontdek meer design en vintage
Deze artikelen vind je misschien ook interessant:
Doorbraaktrends uit de hedendaagse designwereld
Een geschiedenis van 20ste-eeuws design in vijf iconische stukken
Het meisje met duizend gezichten: het verhaal van Fornasetti