Door Callum Booth | 4 oktober 2024
Net toen je dacht dat er geen geluidsdragers meer waren om nieuw leven in te blazen, blijken cassettes weer helemaal in te zijn.
Volgens de BPI steeg de verkoop van cassettes in het Verenigd Koninkrijk in 2022 met 5,2% ten opzichte van het voorgaande jaar, met 195.000 verkochte exemplaren. En wat nog opvallender is: sommige albums die dat jaar uitkwamen – zoals het nieuwste album van Florence + The Machine – werden bij de release meer op cassette dan op vinyl.
Op Catawiki zien we een vergelijkbare trend. Zoekopdrachten naar ‘cassette’ en gerelateerde zoekwoorden (cassettes, cassettespeler, enz.) zijn in 2024 met 53% gestegen in vergelijking met 2023.
Dit alles roept echter de vraag op: waarom?
De heropleving van de meeste fysieke geluidsdragers is vrij logisch. De comeback van vinyl bijvoorbeeld. Platen hebben een enorme visuele aantrekkingskracht. Het vasthouden van een plaat en genieten van die prachtige 12” hoes blijft voor veel mensen een bijzondere ervaring.
De comeback van cd’s is ook makkelijk te verklaren. Ze zijn betaalbaar en bieden vaak de meest toegankelijke manier om verliesvrije digitale muziek te beluisteren, ideaal voor muziekliefhebbers die zoeken naar de beste geluidskwaliteit.
Maar cassettebandjes? Die kleine tapes, die bijna altijd vervormd klonken met een hoop ruis erbij? Die altijd kapot gingen? Waarom zijn die zo populair?
Wij zoeken het uit — en helpen je ontdekken of deze trend iets voor jou is.
Bekijk onze vintage audioapparatuur collectie
Waarom cassettebandjes verdwenen
"Het simpelste antwoord is door de komst van de cd," zegt Ariel Cabello, senior expert in audioapparatuur bij Catawiki. Philips ontwikkelde de compacte cassette al in 1962, maar pas in de jaren '70 was de geluidskwaliteit van het formaat goed genoeg om te concurreren met vinyl. Jazeker, met een goede cassette en speler klinkt de muziek net zo goed als op vinyl. Deze technologische verbetering zorgde voor de opmars van cassettebandjes, maar dat was niet de enige reden waarom ze vinyl in populariteit begonnen in te halen.
Zoals Hua Hsu in ArtForum opmerkt:, "platenmaatschappijen probeerden consumenten ertoe te bewegen hun favoriete lp’s opnieuw te kopen op cassette." Hierdoor werden cassettes steeds meer mainstream, maar dit was nooit gebeurd zonder de inherente voordelen van cassettebandjes.
Het klinkt misschien vreemd nu, maar voordat cassettes op de markt kwamen, kon je muziek niet eenvoudig pauzeren, terugspoelen of vooruitspoelen. Dit doen op een platenspeler was behoorlijk lastig, omdat je de arm handmatig moest verplaatsen. Met een cassette? Je hoefde alleen maar op een knop te drukken.
Een ander aspect dat cassettes zo populair maakte, was dat je erop kon opnemen. Voor het eerst konden mensen mixtapes maken en nummers opnemen van de radio, vinylplaten of andere cassettes.
De laatste reden voor het oorspronkelijke succes van cassettes was hun compacte formaat. Iedereen die ooit een vinylplaat heeft vastgehouden, weet dat het onmogelijk is om die in de bus te beluisteren. Maar een cassettebandje? Kleiner dan een boek? Dat was makkelijk.
Daarom was de Sony Walkman zo’n doorslaand succes toen hij in 1979 op de markt kwam. Voor het eerst konden mensen onderweg genieten van hun favoriete muziek. Al deze factoren zorgden ervoor dat cassettes niet meer weg te denken waren. Halverwege de jaren ‘80 werden er jaarlijks 900 miljoen cassettebandjes verkocht. Helaas hield dat succes niet aan.
"De cd verscheen begin jaren 80," vertelt Cabello, "en nam in rap tempo de markt over."
Volgens Cabello was het succes van de cd te danken aan het feit dat het “een veel eenvoudiger medium” was. Een schijfje dat niet vastliep of in de war raakte, met superieure geluidskwaliteit en veel gebruiksvriendelijker. Toen cd-spelers betaalbaarder werden, verdwenen cassettes snel naar de achtergrond. In 1991 overtrof de verkoop van cd’s die van cassettes. Het tijdperk van de cassettes was voorbij.
Althans, dat dachten we.
Verklaring van de comeback
Net als bij elke heropleving is het moeilijk om harde conclusies te trekken uit iets dat zo organisch is en door de underground wordt aangedreven. Toch kunnen we wel wat speculeren.
De eenvoudigste verklaring waarom cassettebandjes weer populair worden, is de connectie met het verleden, zowel voor mensen die het tijdperk van de cassette hebben meegemaakt als voor degenen, zoals Gen Z, die dat niet hebben.
"We leven in een nostalgisch tijdperk," zegt Cabello, "alles wat analoog is of hoogwaardige geluidskwaliteit biedt, komt terug. Het is een statement."
Dit raakt de kern van het vraagstuk. Er is iets bijzonders aan het vasthouden van een fysiek kunstwerk. Hoewel een cassette misschien niet zo luxe aanvoelt als bijvoorbeeld een vinylplaat, heeft het een praktisch voordeel. Je kunt het in je zak stoppen, in je tas gooien en gemakkelijk meenemen. Cassettes hebben een doe-het-zelf karakter.
Iain Taylor — docent muziekindustrie aan Birmingham City University — stelt dat het succes van cassettes aantoont dat "het culturele plezier van muziek veel verder reikt dan alleen de discussies over geluidskwaliteit."
Volgens hem is muziek "een complex en diep sociaal fenomeen dat veel verder reikt dan alleen ons gehoor."
De heropleving van cassettebandjes gaat dan ook niet enkel om de muziek zelf. Hoewel tapes een warme, analoge klank hebben, draait het om veel meer. Voor velen symboliseert deze comeback een terugkeer naar een geliefde periode, een tijd die misschien relevanter en authentieker aanvoelt dan het heden. Het is een tastbare herinnering aan een tijd waarin we muziek waardeerden en letterlijk in onze handen konden houden, een wereld van verschil met Spotify.
Jon Michaud verwoordde het in The New Yorker als volgt: "de cassetteband is, net als de mens, analoog, onvolmaakt en vergankelijk." Daarom voelen we ons aangetrokken tot dit soort geluidsdragers: we zien er iets van onszelf in.
Meest gewilde cassettespelers
Misschien overweeg je om mee te doen aan de cassette-revival, maar waar begin je? De eerste stap is een cassettedeck aanschaffen. Volgens Cabello zijn er twee belangrijke trends onder kopers: esthetisch en technisch.
De eerste groep zoekt apparaten die er geweldig uitzien, terwijl de tweede groep zich vooral richt op de geluidskwaliteit.
Aan de esthetische kant ziet Cabello dat apparaten van Bang & Olufsen en Mario Bellini veel aandacht krijgen, evenals toploader-cassettedecks.
"Mensen betalen ook graag extra voor apparaten met fysieke VU-meters, waarbij de naald meebeweegt met de muziek."
Wat technische specificaties betreft, merkt Cabello dat er vooral interesse is in hardware met 'DBX-ruisonderdrukking' en 'GX-koppen', beide ontworpen om de geluidskwaliteit van cassettes te verbeteren.
Een cassettespeler en bandjes aanschaffen
Een van de redenen waarom de cassette-revival zo succesvol is, is dat er nog steeds veel goede apparatuur beschikbaar is.
Cabello legt uit dat de cassettespelers uit de jaren 70 en 80 zo degelijk zijn gemaakt, dat de meeste nog steeds prima functioneren. "Ze zijn eenvoudig te onderhouden," zegt hij. Het enige wat je hoeft te doen, is de aandrijfriemen en wielen laten vervangen door een expert, en het apparaat is weer zo goed als nieuw.
Deze apparaten zijn bij veel winkels verkrijgbaar, maar het is verstandig om naar een platform als Catawiki te gaan, waar experts het aanbod controleren, zodat je zeker weet dat je een betrouwbaar product koopt.
Er zijn verschillende merken die uitstekende spelers maken, maar Akai en Nakamichi behoren tot de absolute top. Het is dus zeker de moeite waard om naar deze merken te kijken.
En de cassettebandjes? Je kunt voorbespeelde cassettes vinden bij platenzaken, op online marktplaatsen en zelfs tijdens liveconcerten. Voor lege tapes kun je het beste kiezen voor een vertrouwd merk zoals TDK en fabrieksverzegelde exemplaren kopen, bijvoorbeeld op Catawiki.
Hoe ziet de toekomst eruit?
De toekomst van cassettes is moeilijk te voorspellen, maar één ding is zeker: ze zullen niet verdwijnen. Zolang er muziekliefhebbers zijn, zullen er mensen zijn die het medium in al zijn vormen willen ervaren, van vinyl tot cassettes en cd’s. Trends komen en gaan, maar er zal altijd een groep zijn die de charme en voordelen van cassettebandjes blijft koesteren.
Cassettes zijn dood, lang leve de cassettes.
Bekijk onze vintage audioapparatuur collectie