Αρχαία Αιγυπτιακή ασβεστόλιθος Στήλη σημαντική του Φαραώ Amenhotep III, προσφορά στον θεό Sobek. 49 εκ. ύψος. Ισπανική άδεια

Καμπύλη επιγραφή του Φαραώ Αμένχοτεπ Γ' που κάνει προσφορές στον θεό Σομπέκ.

η προέλευση παλαιών εικόνων

Πολιτισμός: Αρχαία Αίγυπτος

ΠΕΡΙΟΔΟΣ: Νέα Αυτοκρατορία, Βασιλεία του Αμενχοτέπ Γ', 1407 - 1376 π.Χ.

Ασβεστόλιθος

ΜΕΓΕΘΟΣ: 49 εκ. ύψος και 32 εκ. πλάτος.

PROVENANCE

- Ιδιωτική συλλογή, René Bourgade, Γαλλία. Αποκτήθηκε στο Κάιρο, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Γενικός Γραμματέας του Γαλλικού Πολιτιστικού Κέντρου, μεταξύ 1970 και 1975. Διατηρεί μια διαφάνεια από τη συλλογή του με την επιγραφή που πάρθηκε στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου το 1973.

Καλή κατάσταση διατήρησης, χωρίς αποκαταστάσεις.

Περιγραφή:

Ο λίθος αντιστοιχεί στην περιγραφή ενός καμπυλωτού λίθου. Η βασική του λειτουργία ως ταφικού μνημείου δεν εμποδίζει πολλούς να έχουν και χαρακτήρα αφιερώματος, για να τοποθετούνται σε ναούς και ιερά. Αποτελείται από δύο ζώνες, μια άνω με τα προφίλ του θεού Σομπέκ που λαμβάνει προσφορές από τον Φαραώ Αμενχοτέπ Γ΄, με ένα κείμενο ανάμεσά τους που τα αναγνωρίζει. Η δεύτερη ζώνη είναι η λεία κάτω περιοχή, ένας χώρος προορισμένος για την γλυπτική των οριζόντιων ζωνών του κειμένου.

Η στήλη είναι ελλιπής επειδή λείπει το κείμενο του ατόμου που, μόλις αποκτούσε, θα είχε το όνομά του χαραγμένο, ίσως και αυτό της συζύγου ή της μητέρας του, όπως ήταν συνηθισμένο σε αυτού του τύπου τις στήλες. Επίσης, λείπουν οι φράσεις για την απόκτηση της εύνοιας του φαραώ και του θεού στον οποίο αφιέρωνε τον εαυτό του. Αυτό που δεν αφήνει αμφιβολίες είναι ότι ο άγνωστος υποτιθέμενος αγοραστής θα ήταν ένας πιστός του θεού του κροκόδειλου Sobek ή του Αμενχοτέπ Γ' της 18ης δυναστείας, ήδη νεκρός και επομένως θεοποιημένος, καθώς και οι δύο εμφανίζονται στη στήλη. Σε πολλά εργαστήρια γλυπτών, κατασκευάζονταν στήλες που άφηναν κενά σημεία ώστε να τοποθετηθούν αργότερα τα κείμενα που απαιτούσε ο πελάτης.

Ο θεός του κροκοδείλου Sobek, με το ανθρώπινο σώμα ενός άνδρα και το κεφάλι κροκοδείλου, εμφανίζεται φορώντας ένα στέμμα αποτελούμενο από δύο στριμμένα κέρατα από τα οποία προβάλλει ένας ηλιακός δίσκος πλαισιωμένος από δύο ψηλά φτερά. Το δεξί του χέρι κρατά το σκήπτρο was (δύναμη, ισχύς), ενώ με το αριστερό κρατάει ένα λεγόμενο «κλειδί της ζωής», ankh. Ένα τριμερές περούκα κρύβει το κολιέ usekh («ευρύ») που ο θεός, αναμφίβολα, φοράει. Φορά μόνο ένα κοντό, απλό φούστες (shendyt) και, όπως ο βασιλιάς μπροστά του, είναι γυμνός από παπούτσια και δεν φοράει βραχιόλια.

Ο Σομπέκ, ταυτισμένος με τον Ρα, λατρεύεται στο Κομ Ομπούς, τον κύριο τόπο λατρείας του. Στο Φαϊούμ ταυτίζεται με τον Όσιρις. Είναι μία από τις θεότητες που μπορούν να εμφανίζονται με μεγάλη ποικιλία όψεων, μερικές φορές αντιφατικών, καθώς μπορεί να είναι σύμμαχος ή εχθρός του Σεθ, ενώ, όπως αναφέρεται, ταυτίζεται με τον Όσιρις. Ο λατρευτικός του χαρακτήρας χρονολογείται από την 1η δυναστεία. Στον διάσημο μύθο του Όσιρις, ο Σομπέκ σχετίζεται με τον Ήρωα, και οι δύο μοιράζονται τον τίτλο «Βασιλιάς της Αιγύπτου».
Ο Αμενχόεπ Τετάρτος, ο ένατος βασιλιάς της 18ης δυναστείας, προσφέρει κρασί στον θεό σε δύο νου ποτήρια. Φοράει μια σφιχτά δεμένη φούστα και φοράει το στέμμα khepresh, επίσης γνωστό ως μπλε στέμμα, από το οποίο αναδύεται ένα φίδι κοbra από το μπροστινό μέρος. Βάσει μιας καμπυλωτής γραμμής στον λαιμό της, φοράει ένα κολιέ usekh. Από το πίσω μέρος της μέσης του κρέμεται μια ουρά ταύρου, ένα αρχαίο σύμβολο που κουβαλούσαν οι βασιλιάδες της Αιγύπτου. Ο γλύπτης έχει αποδώσει τον βασιλιά με τα κλασικά μακριά μάτια του, τόσο συνηθισμένα στις πολλές απεικονίσεις του.

Το κείμενο είναι χαραγμένο σε τέσσερις κάθετες εγγραφές, κεντραρισμένο σε σχέση με το στήλη. Οι δύο στα αριστερά αναφέρονται στον βασιλιά, ενώ οι δύο στα δεξιά αναφέρονται στον θεό Σομπέκ. Μεταφράζονται: «Ο καλός θεός Νεμπμαάτρα, Κύριος των Δύο Χωρών. Αγαπημένος του Σομπέκ Σεντ».

Το συνηθισμένο όνομα του θεού του κροκόδειλου ήταν Sobek, αλλά λόγω των πολλών συσχετίσεών του με άλλους θεούς, ανάλογα με τους διάφορους επαρχιακούς λατρευτικούς ήρους, άλλαζε. Στη Μέση Βασιλεία, το παρατσούκλι Shed ήταν κοινό, μόνο ή ως συμπλήρωμα στο παραδοσιακό του όνομα.

Νεμ Μάατ Ρα, (ο Ρα είναι ο Κύριος της αλήθειας), ήταν το όνομα ενθρόνισης του Τούθμες Γ', επιλεγμένο από τον ίδιο. Το όνομά του κατά τη γέννηση ήταν Αμένχοτεπ (Αμούν ειρήνη, πρίγκιπας των Θηβών).

Η στήλη είναι το έργο ενός εργαστηρίου, πιθανώς επαρχιακού, γλυπτών ίσως μόνο αφιερωμένων στην κατασκευή και την επακόλουθη πώληση στήλων. Τα εργαστήρια αυτά είχαν απόθεμα έτοιμων κομματιών με εικόνες των διαφόρων βασικών θεών του αιγυπτιακού πανθέου, ώστε ο μελλοντικός πελάτης να μπορεί να επιλέξει αυτήν τη στήλη με τον αγαπημένο του θεό. Το όνομα του ιδιοκτήτη ήταν τότε χαραγμένο και, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του, επίσης τα ονόματα αυτών που ήταν κοντά του. Αν και εμφανίζεται χωρίς εμφανείς ίχνη χρώματος, πολλές από αυτές τις σχετικά μικρές στήλες έχουν φτάσει σε εμάς φωτισμένες με ζωηρά χρώματα.

Όχι όλα τα αντικείμενα που ανακτήθηκαν από αιγυπτιακούς τάφους μπορούν να χρονολογηθούν με την ακρίβεια αυτής της επιγραφής. Αυτό συμβαίνει επειδή το όνομα της ενθρόνισης του βασιλιά Αμενχοτέπ Γ’ φαίνεται καθαρά γραμμένο. Αν και το παραπάνω δεν πρέπει να λαμβάνεται ως ένας σταθερός και αμετάβλητος κανόνας με την πάροδο του χρόνου, υπάρχουν εξαιρέσεις. Πράγματι, μερικοί αιγύπτιοι βασιλιάδες, ανεξάρτητα από τη θεοποίησή τους μετά το θάνατο, άφησαν ένα ιδιαίτερο σημάδι μέσω σημαντικών γεγονότων κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στη γη. Έτσι, για παράδειγμα, υπάρχουν καρτέλες (ειδικά σε σκαραβαίους) με το όνομα Ουνάς ή Χέοπα (Χέοψ). Σκαραβαίοι κατασκευασμένοι και φέροντες από ανθρώπους που έζησαν σε πολύ μεταγενέστερους χρόνους από την εποχή του βασιλιά που αναφέρεται. Πιθανότατα, ο φαραώ που επιβίωσε περισσότερο στη μνήμη, μετά το θάνατό του, ήταν ο Τουτμές Γ’ (18η δυναστεία), ο πραγματικός αρχιτέκτονας της Νέας Βασιλείας, που επιτεύχθηκε μετά από τις δεκαεπτά νικηφόρες στρατιωτικές εκστρατείες του. Αλλά αυτό δεν ισχύει για τον Αμενχοτέπ Γ’, ο οποίος, παρά το ότι ονομάστηκε «ο μεγαλοπρεπής», και όλες τις θεϊκές αυτοανακηρύξεις του, ήταν στην πραγματικότητα ένας πραγματικός «bon vivant», λάτρης του κυνηγιού και των γυναικών, όπως και ο ίδιος. Το έγραψε στα «επετειακά σκαραβαία» του, αλλά χωρίς καμία στρατιωτική νίκη. Φυσικά, έκανε περισσότερα μνημεία από οποιονδήποτε άλλον, συγκρίσιμα μόνο με τον Ραμσή Β’, τόσο σε ναούς όσο και σε αγάλματα. Και όλα αυτά χάρη στις τιμές από τις ασιατικές και αφρικανικές χώρες που κατακτήθηκαν από τον Τουτμές Γ’.

Ο Αμενχοτέπ Γ’, πέραν του ότι δεν έχει συμβάλει θετικά προσωπικά κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, ήταν ο πατέρας του μισητού Αμενχοτέπ Δ’ (Ακενατόν), του οποίου η μνήμη διαγράφηκε από όλα τα μνημεία. Γι’ αυτό το λόγο, δεν είναι εφικτό η στήλη που μελετάμε τώρα να χρονολογείται μετά τη βασιλεία του, ως ευλαβική μνήμη. Συνεπώς, η ηλικία της στήλης πρέπει να τοποθετηθεί στην περίοδο της βασιλείας του Βασιλιά Αμενχοτέπ Γ’. Αυτή η βασιλεία, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη και αξιόπιστη χρονολόγηση, καλύπτει μια περίοδο μεταξύ των ετών 1407 και 1376 π.Χ.

Δημοσιεύτηκε

Παραθέτει μια μελέτη σχετικά με την ηλικία του αντικειμένου, που εκδόθηκε από τον αιγυπτολόγο και αρχιτέκτονα Fernando Estrada Laza. Συγγραφέας των «The Workers of Death» και «Understanding and Loving Egyptian Art». Σύμβουλος της ομάδας αρχιτεκτονικής Lamela, για το έργο του μελλοντικού Grand Egyptian Museum στο Κάιρο (GEM). Σύμβουλος της αρχιτεκτονικής ομάδας του Arata Isozaki (Τόκιο), για την οργάνωση και επιλογή αντικειμένων για το νέο Εθνικό Μουσείο Αιγυπτιακού Πολιτισμού (NMEC) και το Grand Egyptian Museum στο Κάιρο (GEM).






Σημειώσεις:

Το τεμάχιο περιλαμβάνει πιστοποιητικό αυθεντικότητας.
Το τεμάχιο περιλαμβάνει Άδεια Εξαγωγής Ισπανίας (Διαβατήριο για την Ευρωπαϊκή Ένωση).
Ο πωλητής εγγυάται ότι απέκτησε αυτό το τεμάχιο σύμφωνα με όλους τους εθνικούς και διεθνείς νόμους που αφορούν την ιδιοκτησία πολιτιστικής κληρονομιάς. Δήλωση προέλευσης που έχει δει η Catawiki.