Αρχαία Ρωμαϊκή Μάρμαρο Άνδρας κορμός. 1ος - 3ος αιώνας μ.Χ. Ύψος 23 εκ.

Άνδρας κορμός

Αρχαία Ρώμη, 1ος - 3ος αιώνας μ.Χ.

μαρμάρινο

ύψος 23 εκ

Καλή κατάσταση, χωρίς αποκατάσταση.

PROVENANCE

Ιδιωτική συλλογή, Ηνωμένο Βασίλειο, σχηματίστηκε τις δεκαετίες του 1980 και του 1990.
Ιδιωτική συλλογή, Ελβετία, αποκτήθηκε με κληρονομιά, έως το 2024.

Περιγραφή:

Τμήμα του κορμού ενός μικρού, στρογγυλού, μαρμάρινου αγάλματος που απεικονίζει έναν γυμνό, αθλητικό, μυώδη άνδρα σε μια συγκρατημένη αντίθεση στάση, το βάρος του σώματός του στηρίζεται στο δεξί πόδι, ενώ το αριστερό προβάλλει μπροστά, ελαφρώς λυγισμένο στο γόνατο. Ως αποτέλεσμα, το στήθος του ανεβαίνει και η δεξιά του λεκάνη ανυψώνεται ελαφρά, σχηματίζοντας μια διαγώνια αντίθεση με αυτή που ορίζεται από το στήθος, με τον αριστερό ώμο πάνω από τον δεξί. Αυτή η ελαφρά κλίση του σώματος προς τα δεξιά δείχνει ότι το άγαλμα πρέπει να είχε αρχικά κάποιο είδος δομικής υποστήριξης, πιθανώς ενσωματωμένης στη σύνθεση. Από την αριστερή πλευρά, διατηρούνται υπολείμματα ενός κάθετου στοιχείου που θα είχε πλαισιώσει το figure, πιθανώς μια χλαμύδα που κρέμεται από τον αριστερό του ώμο, με τον τρόπο του Hermes Cryophoros του Naucides (εικ. 1). Η αυστηρή πρόσοψη του αγάλματος αποκαλύπτει την εξάρτησή του από τα ελληνικά μοντέλα της ύστερης Κλασικής περιόδου, όπως και η ελεγχόμενη οφιοειδής κίνηση της σιλουέτας και, ιδίως, η μορφοποίηση της ανατομίας, επιμελώς κατασκευασμένης στην ιδεαλιστική της μορφή και μακριά τόσο από την εκφραστικότητα του Ελληνιστικού όσο και από τον Ρωμαϊκό ρεαλισμό.

Τα κλασικά ελληνικά μοντέλα ήταν μια σταθερή πηγή έμπνευσης στην ρωμαϊκή τέχνη, ιδιαίτερα για την απεικόνιση θεών, ηρώων και θεοποιημένων αυτοκρατόρων. Τα ελληνικά γλυπτά του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ. αναπαράγονταν συνεχώς σε διαφορετικές μορφές και υλικά, και επίσης ερμηνεύονταν, τροποποιούνταν και προσαρμόζονταν σε νέα θέματα. Στην περίπτωση αυτού του κορμού, μπορούμε να βρούμε ένα σαφές προηγούμενο στον Αποξυόμενο του Λυσίππου (εικ. 2), αν και με αναστροφή της σύνθεσης και μια κάπως πιο λεπτή και νεανική ανατομία, και στον Διδαίμονα του Πολυκλείτου (εικ. 3), που μοιράζεται με το υπό μελέτη έργο τόσο τη στάση όσο και τον τρόπο που δουλεύει τους κοιλιακούς μυς και το διάφραγμα.

Οι αθλητές του Πολυκλείτου, ο Discobolus του Μύρωνα και ο Apoxyomenos του Λυσιππου θεωρούνταν, κατά την εποχή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ως επιτομές της γλυπτικής τέχνης. Αυτά τα μεγάλα έργα αντιπροσώπευαν το φυσικό ιδανικό του viriliter puer και του molliter iuvenis, δηλαδή του αρρενωπού αγοριού και του λεπτεπίλεπτου αγοριού, αντίστοιχα, ορισμοί που ενσάρκωναν για τους Ρωμαίους ολόκληρο το φάσμα της αθλητικής νεότητας. Έργα που αναπαρήγαγαν ή ελαφρώς μιμήθηκαν αρχαία ελληνικά πρωτότυπα, καλά γνωστά στο ρωμαϊκό κοινό, αποτελούσαν σημαντική ομάδα στη ρωμαϊκή γλυπτική και κοσμούσαν δημόσιους χώρους της πόλης και τους κήπους υψηλόβαθμων πολιτών. Αυτές οι εικόνες θεών και ηρώων βασισμένες σε ελληνικά μοντέλα δεν ήταν, ωστόσο, απλές ιστορικές απομιμήσεις, αλλά χρησιμοποιούνταν για να ενσαρκώσουν τις αξίες, τις γεύσεις και τα ενδιαφέροντα που ήταν μοναδικά για τον ρωμαϊκό πολιτισμό. Το ρωμαϊκό κοινό δεν θα κρίνει αυτά τα έργα με βάση την πιστότητά τους στο πρωτότυπο, αλλά με βάση την καταλληλότητά τους για το μήνυμα που επρόκειτο να μεταφέρουν. Έτσι, ενώ το ελληνικό πρωτότυπο στο οποίο βασίζεται η γλυπτική μελέτη μπορεί να απεικόνιζε έναν νικητή αθλητή, ο ρωμαίος καλλιτέχνης θα είχε εφαρμόσει το μοντέλο στην ενσάρκωση ενός μυθολογικού χαρακτήρα, ενός παραδείγματος ανδρείας λόγω του έντονου μυϊκού του συστήματος, αν και αδιαμφισβήτητα νεανικό στην στυλιζαρισμένη μορφή του. Με αυτή την έννοια, η διαφορά με άλλα παρόμοια διασωθέντα παραδείγματα είναι προφανής, όπως ένα κορμό από τη Νέα Υόρκη που ταυτίζεται με τον Ηρακλή ή τον Νάρκισσο λόγω της λεπτομέρειας των μορφών του και της εσωστρέφειας της στάσης του (εικ. 4). Εδώ, ωστόσο, το σώμα είναι εκτεταμένο, αποκαλύπτοντας τον εαυτό του σε όλη του την πληρότητα, με την αυτοπεποίθηση και την υπερηφάνεια ενός ήρωα ή θεού (εικ. 5).

PARALLELS

Εικ. 1 Hermes Cryophoros. Ρωμαϊκό αντίγραφο από τον 2ο αιώνα μ.Χ. ενός ελληνικού πρωτότυπου από τα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ., αποδίδεται στον Naucides. Πεντελικό μάρμαρο, ύψους 180 εκ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, ευρετήριο 243.

Εικ. 2 Αποξυόμενος του Λυσιππου. Ρωμαϊκό αντίγραφο από τον 1ο αιώνα μ.Χ. ενός ελληνικού μπρούντζινου πρωτότυπου που χρονολογείται γύρω στο 320 π.Χ. Μάρμαρο, ύψους 205 εκ. Μουσείο Pio Clementino, Μουσεία Βατικανού, αρ. ευρετηρίου 1185.

Εικ. 3 Διὰδουμνος του Πολυκλείτου. Ρωμαϊκό αντίγραφο από τον πρώτο μισό του 1ου αιώνα μ.Χ. από ένα ελληνικό μπρούντζινο πρωτότυπο από τα τέλη του 19ου αιώνα. Μάρμαρο, ύψος 170 εκ. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι, ευρετήριο Cp 6595; Ma 1027.2.

Εικ. 4. Κορμός νεαρού. Ρωμαϊκό αντίγραφο αρχαίου ελληνικού μπρούντζινου πρωτοτύπου του τέλους του 5ου αιώνα π.Χ. Μάρμαρο, ύψους 53,4 εκ. Μητροπολιτικό Μουσείο, Νέα Υόρκη, ευρετήριο 57.60.

Εικ. 5 Τετράγωνο του Ερμή. Ρωμαϊκό αντίγραφο από τον 1ο αιώνα μ.Χ. ενός ελληνικού πρωτότυπου από τον 5ο αιώνα π.Χ. Μάρμαρο, ύψους 97 εκ. Liebieghaus, Φρανκφούρτη, αρ. ευρετηρίου 77.





Σημειώσεις
Το τεμάχιο περιλαμβάνει πιστοποιητικό αυθεντικότητας.
Το τεμάχιο περιλαμβάνει Ισπανική Άδεια Εξαγωγής.
Ο πωλητής εγγυάται ότι απέκτησε αυτό το τεμάχιο σύμφωνα με όλους τους εθνικούς και διεθνείς νόμους που αφορούν την ιδιοκτησία πολιτιστικής κληρονομιάς. Δήλωση προέλευσης που έχει δει η Catawiki.