Αρχαία Ελληνική Κεραμικό Αμφορέας με τον Έρωτα και την Αφροδίτη. Δοκιμαστικό TL. 4ος αιώνας π.Χ. Ύψος 34 εκ. Αποδίδεται στον

Αμφορέας με τον Έρωτα και την Αφροδίτη.

Αποδίδεται στον ζωγράφο του Python ή του Asteas.

Δοκιμή θερμοφωταύγειας

Αρχαία Ελλάδα, Μαγκνα Ελλάδα, Παέστουμ, 4ος αιώνας π.Χ.

Κεραμικό.

34 εκ ύψος.

PROVENANCE

Οίκος Δημοπρασιών. Ελβετία.

- Asfar Brothers, Βηρυτός. Συνημμένα είναι ένα αντίγραφο της τεκμηρίωσης της γκαλερί με ημερομηνία 12 Νοεμβρίου 1975.

- Ιδιωτική συλλογή, Ζυρίχη, αποκτήθηκε από την προηγούμενη το 1975.

Καλή κατάσταση, ακεραία, εκτός από ένα ελαφρύ χτύπημα στο χείλος της αποκατεστημένης βάσης μήκους ενός εκατοστού.

Περιγραφή:

Οινόχοιη από το Πάστουμ, Μάγκνα Γραία, αποδίδεται στον Python, έναν από τους δύο μεγάλους ζωγράφους με κόκκινη φιγούρα του Πάστουμ, μαζί με τον Asteas, με τον οποίο μοιραζόταν εργαστήριο. Έχει οβάλ σώμα ενωμένο με σχετικά ψηλό λαιμό με τριλοβή στόμα. Διαθέτει δίσκο πόδι και κάθετο χερούλι σε μορφή επίπεδης κορδέλας με κεντρική ραβδωτή, που καταλήγει στη βάση του στόματος. Η οινόχοιη είναι τύπος ελληνικού αγγείου που χρησιμοποιούνταν για την απομάκρυνση του κρασιού από τον κρατήρα, όπου είχε αραιωθεί, πριν σερβιριστεί. Είναι ένα κανάτα με ένα μόνο κάθετο χερούλι και στην πιο χαρακτηριστική μορφή της διαθέτει τριλοβή στόμα που επιτρέπει την ελεγχόμενη ρίψη του υγρού. Δεν ανήκει σε μια από τις συνηθισμένες μορφές από το εργαστήριο Asteas και Python, αν και γνωρίζονται ορισμένα παραδείγματα (εικ. 1).

Είναι διακοσμημένο με την τεχνική της κόκκινης φιγούρας, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων λεπτομερειών που ενισχύονται με μαύρα, κόκκινα, ώχρα και λευκά χρώματα. Οι εκφραστικές και ευαίσθητες γραμμές που απεικονίζουν τα ανατομικά στοιχεία, εκτελεσμένες με μαύρη χρωστική και ελαφριά ανάγλυφη υφή, ξεχωρίζουν επίσης. Το μπροστινό μέρος δείχνει μια εικονογραφική σκηνή με μια καθιστή κυρία σε προφίλ προς τα δεξιά, με το κορμί της να κοιτάει μπροστά, φορώντας έναν chitón με μια σκοτεινή κάθετη λωρίδα πάνω στο στήθος της, τα πόδια της τυλιγμένα σε ένα μανδύα επίσης διακοσμημένο με μαύρη χρωστική στα προφίλ. Τα μαλλιά της είναι πιασμένα πίσω σε κότσο στον αυχένα, φοράει μια πέρλα κορδέλα και κολιέ, κρεμαστά σκουλαρίκια και σπειροειδή βραχιόλια και στα δύο χέρια, καθώς και διακοσμητικά παντόφλες. Είναι καθισμένη πάνω σε ένα φυτικό μοτίβο σε μορφή διπλού κυλίνδρου και κρατάει μια κόκκινη κορδέλα ή taenia στο δεξί της χέρι. Τα ρούχα της μοιάζουν πολύ με αυτά της κυρίας που διακοσμεί την πίσω πλευρά ενός Python krater στο Λούβρο, τόσο στην κεντητική των υφασμάτων όσο και στη λεπτομέρεια του μανδύα που καλύπτει τα πόδια της, και ακόμη και στις παντόφλες (εικ. 2). Μπροστά της, απεικονίζεται ο Έρως ως ένα φτερωτό παιδί διακοσμημένο με πέρλες, που υψώνεται πάνω από το έδαφος και κρατάει μια φαία και έναν καθρέφτη μπροστά της, στον οποίο η κυρία κοιτάζει την εικόνα της. Η εμφάνιση του Έρωτα καθιστά δυνατή την ταύτιση της κυρίας με την Αφροδίτη, καθώς η εικονογραφία των δύο μαζί, με τη θεά μπροστά από τον γιο της, κρατώντας έναν καθρέφτη, είναι επαναλαμβανόμενη στην κλασική ελληνική τέχνη (εικ. 3).

Περιμετρικά της σύνθεσης υπάρχουν δύο νεαροί αρσενικοί μορφές. Στα αριστερά της σύνθεσης βλέπουμε ένα αγόρι χωρίς γένια, με μακριά μαλλιά, πιθανώς έναν νέο Σάτυρο, γυμνό εκτός από το ημίαιμο που πέφτει από τον αριστερό ώμο του, στεφανωμένο με φύλλα και διακοσμημένο με μαργαριτάρια που διασχίζουν το κορμί του και περικυκλώνουν το δεξί του μηρό. Φορά επίσης βραχιόλια στο δεξί πόδι και χέρι. Βρίσκεται στηριγμένος σε φυτικά φύλλα, χωρίς να αγγίζει το έδαφος, στηρίζοντας το αριστερό χέρι σε ένα λεπτό ραβδί και υψώνοντας ένα ανθοστόλιστο στεφάνι με το δεξί χέρι, προς την κατεύθυνση της κυρίας. Στην αντίθετη πλευρά βλέπουμε ένα άλλο αγόρι παρόμοιας εμφάνισης, ταυτοποιημένο με τον Διόνυσο από το θύρσο που κρατάει στο δεξί χέρι. Στο αριστερό του χέρι κρατάει μια κορδέλα παρόμοια με αυτή της γυναικείας μορφής. Είναι επίσης γυμνό, το φύλο του καλύπτεται από ένα πέπλο που πέφτει από τον αριστερό ώμο και καλύπτει την πλάτη του, και είναι διακοσμημένο με μαργαριτάρια, βραχιόλια και ένα στεφάνι από φύλλα που περικυκλώνει τα μακριά, κατσαρά μαλλιά του. Στην περίπτωση αυτή, η μορφή τοποθετείται πάνω σε κύματα με λευκές κουκκίδες, πιθανώς αναπαριστώντας ένα υδάτινο ρεύμα. Ένα πολύ πρωτότυπο στοιχείο σε αυτή τη μορφή είναι ότι το αριστερό πόδι απεικονίζεται με πρόσωπο προς τα εμπρός, σε προοπτική, και όχι σε προφίλ όπως συνηθίζεται. Ένα κύλικας του Python με παρόμοια απεικόνιση του Διόνυσου διατηρείται στο Παρίσι (εικ. 4).

Μεταξύ των μορφών υπάρχουν φυτικά στοιχεία arranged κάθετα, που evoke την βλάστηση ενός φυσικού περιβάλλοντος. Η σκηνή είναι περικυκλωμένη και από τις δύο πλευρές από ζώνες που περιέχουν σειρές τριγωνικών μοτίβων, μια σχηματοποίηση ενός φυτικού στεφανιού. Στην πίσω πλευρά της οινόχοης, απεικονίζονται μεγάλοι παλμετέες που σχηματίζουν μια κομψή συμμετρική σύνθεση, από την οποία προέρχεται ο ελάφις που διακοσμεί το εξωτερικό της χειρολαβής. Γύρω από ολόκληρη την διάμετρο του αντικειμένου στο κάτω μέρος τρέχει μια ζώνη με θαλασσινά κύματα προσανατολισμένα προς τα αριστερά. Ο λαιμός διακοσμείται με φύλλα ελάτης arranged γύρω από μια κεντρική ρόδα, highlighted με λευκή χρωστική. Το υπόλοιπο του αντικειμένου - η βάση της δεξαμενής, το πόδι, ο λαιμός και το στόμιο - καλύπτονται με το μαύρο βερνίκι που λειτουργεί ως φόντο στη διαfigurative σκηνή. Η χρήση στεφανιών ελάτης, ζωνών θαλασσινών κυμάτων και μεγάλων παλμετέων για τις δευτερεύουσες περιοχές αποτελεί σταθερό στοιχείο στα έργα του εργαστηρίου των Asteas και Pitón (εικ. 5).

Ο Python (περίπου 360-340 π.Χ.) ήταν ο σημαντικότερος ζωγράφος με κόκκινα figures στο Paestum, μαζί με τον Asteas (περίπου 360-340), ιδρυτή του εργαστηρίου που διεύθυναν και οι δύο μαζί. Το εργαστήριό του ήταν ιδιαίτερα σημαντικό για την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής του. Ο Asteas και ο Python ήταν ζωγράφοι με μεγάλη καλλιτεχνική και τεχνική δεξιότητα, και μαζί καθόρισαν το στιλιστικό κανόνα της κεραμικής του Paestum με κόκκινα figures, ο οποίος παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητος μέχρι το τέλος τους.

Ο Python ανέπτυξε ένα στυλ εκφραστικό, δυναμικό γραμμής, επιμελημένο και λεπτομερές στην περιγραφή, και συχνά χρησιμοποίησε λευκές, μαύρες, κίτρινες και κόκκινες χρωστικές ουσίες για να ενισχύσει τις λεπτομέρειες των συνθέσεών του. Το κανόνας των μορφών του είναι λιγότερο στιλιζαρισμένος από αυτόν του Asteas, με μεγαλύτερα κεφάλια και πιο παχιά, κοντότερα άκρα, όπως φαίνεται και στο δείγμα μελέτης. Αν και μοιράζεται με τον Asteas τυπικές λεπτομέρειες του εργαστηρίου του, όπως η τελείωση με κουκκίδες που περιβάλλει τα ρούχα ή οι φυτικά κύλινδροι ως κάθισμα ή υποστήριξη για τις μορφές, το έργο του χαρακτηρίζεται από χαρακτηριστικά στοιχεία, όπως η καθιστή θέση με ένα πόδι ελαφρώς μπροστά από το άλλο. Στις συχνές του σκηνές Διονυσιακών θεμάτων, ο θεός εμφανίζεται πάντα στη νεανική του μορφή, με μακριά, κατσαρά, ρέοντα μαλλιά, στολισμένα με στεφάνι από κισσό, κρατώντας θύρσο και συνοδευόμενος γενικά από σατύρους ή μαινάδες. Σχεδόν όλες οι πήλινες λεκάνες του Python έχουν βρεθεί σε ταφικές αίθουσες στο Πάεστυμ, όπου το θέμα του νεαρού Διονύσου που χαρίζει αθανασία ανταποκρίνεται στην επιθυμία για μια ευτυχισμένη ύπαρξη στον Μετά.

Η πόλη της Παστούμ στην Καμπανία ήταν το κέντρο μιας από τις πέντε σχολές κόκκινης φιγούρας κεραμικής στη νότια Ιταλία. Ξεκίνησε από τεχνίτες από τη Σικελία γύρω στο 360 π.Χ., καθιστώντας την την τελευταία από τις στυλ της Magna Graecia που αναπτύχθηκε. Το πρώτο εργαστήριο που ιδρύθηκε στην πόλη ήταν αυτό των Αστεά και Πυθία, όπου κατασκευάστηκε αυτή η οινοχόη. Αυτοί οι καλλιτέχνες είναι οι μόνοι αγγειοπλάστες στη νότια Ιταλία γνωστοί από τις επιγραφές στα έργα τους, και ζωγράφιζαν κυρίως μεγάλης κλίμακας κομμάτια: κρατήρες, αμφορείς, υδρίες, γαμικές λήψεις, λήκανες και λεκιθοί. Το στυλ τους είχε μεγάλη επιρροή στη σχολή της Παστούμ, και στην πραγματικότητα το δεύτερο εργαστήριο στην πόλη, που ιδρύθηκε γύρω στο 330, ακολούθησε στενά τα μοντέλα τους. Ωστόσο, η παραγωγή κεραμικής της Παστούμ σύντομα παρουσίασε σαφή πτώση στην ποιότητα και την ποικιλία των θεμάτων, και μέχρι το 300 π.Χ., η παραγωγή είχε εξαφανιστεί εντελώς.

Η παεστιανή κεραμική χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα διακοσμητικά στοιχεία που επαναλαμβάνονται: πλάγιοι παλαμείς, ζωγραφιές από τριχιάδες με κάλυκες και στεφάνια (‘flower of Asteas’), κορυφές σε ενδύματα και μορφές με χαλαρά σγουρά μαλλιά, συχνά γέρνοντας προς τα εμπρός ενώ στηρίζονται σε φυτά ή βράχους. Η χρήση επιπλέον χρωμάτων όπως λευκό, ώχρα, μαύρο, μοβ και διαβαθμίσεις του κόκκινου ήταν επίσης συνηθισμένη σε αυτά τα αγγεία. Όσον αφορά το θέμα που απεικονίζεται, οι Διονυσιακές σκηνές, ιδιαίτερα θυσίες και συμπόσια, κυριαρχούσαν στις παεστιανές βάζες, και συχνά απεικονίζονταν η Αφροδίτη και ο Έρως, ο Απόλλωνας, η Αθηνά και ο Ερμής.

Το κόκκινο-εικονογραφημένο αγγείο ήταν ένας από τους σημαντικότερους εικονικούς στυλ της ελληνικής παραγωγής. Αναπτύχθηκε στην Αθήνα περίπου το 530 π.Χ. και χρησιμοποιήθηκε μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ. Αντικατέστησε το προηγούμενο κυρίαρχο στυλ των μαύρων εικονικών αγγείων μέσα σε λίγες δεκαετίες. Η τεχνική βάση ήταν η ίδια και στις δύο περιπτώσεις, αλλά στα κόκκινα σχήματα η χρωματική αντίθεση αντιστράφηκε, με τα σχήματα να τονίζονται σε σκοτεινό υπόβαθρο, σαν να φωτίζονται από θεατρικό φως, ακολουθώντας ένα πιο φυσικό μοτίβο. Οι ζωγράφοι που εργάζονταν με μαύρα σχήματα ήταν αναγκασμένοι να διατηρούν τα μοτίβα καλά διαχωρισμένα και να περιορίζουν την πολυπλοκότητα της εικονογράφησης. Η τεχνική του κόκκινου-εικονογραφημένου αγγείου, από την άλλη, επέτρεπε μεγαλύτερη ελευθερία. Κάθε σχήμα ήταν σιλουέτα σε σκοτεινό υπόβαθρο, επιτρέποντας στους ζωγράφους να αποδώσουν ανατομικές λεπτομέρειες με μεγαλύτερη ακρίβεια και ποικιλομορφία.

Η τεχνική αποτελούνταν από το βάψιμο των μοτίβων πάνω στο ακόμα υγρό κομμάτι, χρησιμοποιώντας ένα διαφανές βερνίκι το οποίο, όταν ψηνόταν, αποκτούσε έντονο μαύρο χρώμα. Τα μοτίβα ήταν επομένως αόρατα πριν το ψήσιμο, κάτι που σήμαινε ότι οι ζωγράφοι έπρεπε να δουλεύουν αποκλειστικά από μνήμη, χωρίς να βλέπουν την προηγούμενη εργασία τους. Μόλις το κομμάτι ψηνόταν, οι μη γυαλισμένες περιοχές παρέμεναν με την κοκκινωπή απόχρωση του πηλού, ενώ οι γυαλισμένες, 'βαμμένες' περιοχές αποκτούσαν ένα πυκνό, γυαλιστερό μαύρο χρώμα.

Βιβλιογραφία

- Corpus Vasorum Antiquorum. Παρίσι: Διεθνής Ακαδημαϊκή Ένωση, www.cvaonline.org
- BOARDMAN, J. Η ιστορία των ελληνικών αγγείων: Κεραμείς, Ζωγράφοι, Εικόνες. Thames & Hudson. 2001.
- DENOYELLE, M.; IOZZO, M. Η ελληνική κεραμική της Νότιας Ιταλίας και της Σικελίας. A. J. Picard. 2009.
- HURSCHMANN, R. «Paestanische Vasenmalerei», στο Der Neue Pauly, τ. 9. Metzler Verlag. 2000.
- ΜΑΪΟ, Μ. (επιμ.). Η Τέχνη της Νότιας Ιταλίας, Αμφορείς από τη Μεγάλη Ελλάδα. Ρίτσμοντ. 1982.
- TRENDALL, A. D. Οι κόκκινες αγγειογραφίες της Πάστεμ. British School at Rome. 1987.
TRENDALL, A.D. Κόκκινα αγγεία της Νότιας Ιταλίας και Σικελίας. Thames and Hudson. 1989.

PARALLELS

Εικ. 1 Οινόχοη με Διόνυσο, αποδίδεται στον Αστεά ή τον Πυθία. Πάστο, Μεγάλη Ελλάδα, περίπου 360-350 π.Χ. Κεραμική με κόκκινη φιγούρα. Εθνικό Μουσείο, Κάρντιφ, αρ. ευρετηρίου 20.532/1.

Εικ. 2 Κρατήρας με τον Hermes και μια γυναίκα, αποδίδεται στον Python. Πάστουμ, Μεγάλη Ελλάδα, περ. 360-350 π.Χ. Κεραμική με κόκκινη φιγούρα. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι, αρ. ευρ. ED 126· N 2823· K 238.

Εικ. 3 Αμφορέας με τον Έρωτα και την Αφροδίτη, αποδίδεται στον Python. Πάστουμ, Μεγάλη Ελλάδα, περίπου 360-350 π.Χ. Κεραμική με κόκκινη φιγούρα. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι, αρ. συλλογής Cp 788: K 301.

Εικ. 4 Κύλιξ με τον Διόνυσο, αποδίδεται στον Python. Πάστουμ, Μεγάλη Ελλάδα, περίπου 360-350 π.Χ. Κεραμική με κόκκινη φιγούρα. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι, αρ. συλλογής N 3424; K 364.

Εικ. 5 Κρατήρας Bell με Διόνυσο και έναν Σάτυρο, αποδίδεται στον Αστεά. Πάστεμ, Μεγάλη Ελλάδα, περίπου 360-350 π.Χ. Κόκκινη-εικονογραφημένη κεραμική. Μητροπολιτικό Μουσείο, Νέα Υόρκη, αρ. ευρ. 62.11.3.








Σημειώσεις

Το τεμάχιο περιλαμβάνει πιστοποιητικό αυθεντικότητας.
Η εργασία περιλαμβάνει Ισπανική Άδεια Εξαγωγής (Passport for European Union) - Εάν η εργασία προορίζεται εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να ζητηθεί αντικατάσταση της άδειας εξαγωγής, η οποία μπορεί να διαρκέσει το πολύ 1-2 εβδομάδες.
Ο πωλητής εγγυάται ότι απέκτησε αυτό το τεμάχιο σύμφωνα με όλους τους εθνικούς και διεθνείς νόμους που αφορούν την ιδιοκτησία πολιτιστικής κληρονομιάς. Δήλωση προέλευσης που έχει δει η Catawiki.