Lipsio / Eugippio - Poliorceticon [Bound w:] Historia ab Eugippio - 1595-1596

Maszyny wojenne i cuda monastyczne: podwójna dusza renesansu
Przedmiot niezwykłego uroku i unikalności, łączący w jednym tomie dwie ikoniczne dzieła dojrzałego renesansu: z jednej strony Poliorceticón Justusa Lipsiusa, traktat militarny i humanistyczny wydany przez Officina Plantiniana w Antwerpii w 1596 roku, z drugiej Historia Eugippio, zawierająca Żywot św. Severyna, opublikowana w Augsburgu Vindelicorum w 1595 roku. Razem te teksty tworzą fascynujący kontrast: racjonalność techniczna machin wojennych i duchowość późnoantycznego życia monastycznego, obie osadzone w prestiżowej oprawie edytorskiej, z ilustracjami i frontispisami świadczącymi o szczycie typografii Europy Północnej. Ten zbiór nie jest tylko kolekcją tekstów, lecz prawdziwym dokumentem kulturowym Europy XVI wieku, gdzie siła i wiara współistniały na tym samym horyzoncie literackim.
Wartość rynkowa
Połączenie dwóch tak różnych tekstów, wydrukowanych w renomowanych drukarniach (Plantin-Moretus w Antwerpii, jednej z najsłynniejszych w Europie, oraz wybitnego drukarza z Augsburga), czyni ten zbiór niezwykle rzadkim bibliograficznie. Na rynku antykwarycznym Poliorceticón sam osiąga wartości od 3000 do 6000 euro, z wyższymi cenami za dobrze zachowane, ilustrowane egzemplarze; Historia Eugippio jest rzadka i wyceniana na od 1500 do 3000 euro. Razem, w autentycznym, współczesnym tomie, mogą przekraczać 7000-9000 euro, z możliwością wzrostu przy posiadaniu starożytnych pochodzeń lub w idealnym stanie zachowania.

Opis fizyczny i stan
Oprawa współczesna, pełna pergaminowa, z tytułem ręcznie napisanym na grzbiecie. Znak drukarski na stronie tytułowej z słynnym cyrklem Plantina i mottem Labore et Constantia. Ilustrowane licznymi miedziorytami na pełnej i półstronie, przedstawiającymi machiny oblężnicze, narzędzia i plany fortyfikacji. Nieznaczne przebarwienia i ślady upływu czasu. Pp. 16nn; 268; 8nn; 10nn; 52; 28nn; (2).

TYTUŁ I AUTOR
Poliorceticon sive de machinis, tormentis, telis, libri quinque.
Antwerpia, Wydawnictwo Plantiniana, u wdowy i Ioanna Moretus, 1596.
Justus Lipsius.
Gdy związany w:
Historia Eugippio sprzed około tysiąca pięciuset lat została napisana.
Augustae Vindelicorum, 1595.
Eugippiusz.

Kontekst i znaczenie
Il Poliorceticón Lipsiusa to encyklopedyczne dzieło o wojnie oblężniczej, z ilustracjami, które czynią je jednym z najważniejszych traktatów technicznych epoki nowożytnej: mobilne wieże, katapulty, tarcze, systemy fortyfikacji są przedstawione z precyzją i uzupełnione odniesieniami do autorów klasycznych. To dzieło łączy filologię, erudycję i naukę wojskową.
Historia di Eugippio, z kolei, oferuje pamięć o San Severino, misjonarzu i założycielu wspólnot monastycznych w regionie Norico, będącym pomostem między epoką imperialną a wczesnym średniowieczem chrześcijańskim. Jest to źródło kluczowe dla zrozumienia przejścia między starożytnością a średniowieczem, a także dokument duchowości i hagiografii.
Koegzystencja tych dwóch dzieł w jednej oprawionej księdze pod koniec XVI wieku odzwierciedla kulturowy pluralizm epoki: rozum militarny i wiara religijna współistniały w tym samym zbiorze książkowym, świadcząc o tym, że Europa Kontrreformacji postrzegała technikę i religię jako dwa uzupełniające się filary.

Biografia autorów
Justus Lipsius (1547-1606) był profesorem w Lovanium, Kolonii i Lejdzie, słynącym z wydań Tacjusza i Seneki oraz z popularyzacji neostoicyzmu, doktryny próbującej pogodzić moralność stoicką z chrześcijaństwem. Był autorem tekstów obejmujących dziedziny od filozofii po politykę, od filologii po strategię wojskową.
Eugippius (ok. 460–535), mnich i uczeń San Severino z Norico, jest pamiętany za napisanie Vita Sancti Severini, tekstu, który zachowuje pamięć o świętym pomiędzy końcem świata rzymskiego a początkiem cywilizacji monastycznej. Jego dzieło ma dużą wartość historyczną i religijną, a także stanowi jedno z głównych źródeł dla późnoantycznego Norico.

Historia druku i obiegu
Il Poliorceticón został wydrukowany w Antwerpii w 1596 roku przez Officina Plantiniana, jedną z najbardziej prestiżowych i słynnych oficyn renesansowych, znaną z wysokiej jakości tekstów naukowych i humanistycznych.
Historia Eugippio powstała w Augsburgu w 1595 roku, będąc ważnym centrum wydawniczym dla regionu niemieckiego, w kontekście rozkwitu edycji religijnych i humanistycznych.
Obecność obu dzieł w tym samym tomie jest typowym przykładem sammelbandu z końca XVI wieku, kiedy kolekcjonerzy i biblioteki oprawiali razem różnorodne teksty. Takie kopie jak ta są niezwykle rzadkie i stanowią cenne świadectwo historii książki.

Bibliografia i źródła
Cockle, M. H., Bibliografia książek wojskowych do 1642 roku, Londyn, 1900.
Adams, H. C., Katalog książek drukowanych na kontynencie Europy 1501-1600 w bibliotekach Cambridge, Cambridge, 1967.
Graesse, J. G. T., Trésor de livres rares et précieux, Drezno, 1859.
Brunet, J.-C., Manuel du libraire et de l’amateur de livres, Paryż, 1860.
Mortimer, R., Harvard College Library: Katalog książek i rękopisów, Cambridge, 1964.
Potthoff, H., Życie świętego Severina Eugippiusza, Wiedeń, 1986.
Chadwick, H., East and West: The Making of a Rift in the Church, Oxford, 2003 (dla kontekstu późnoantycznego Eugippiusza).