Basnage / de Hooghe - T Groot Waerelds Tafereel - 1721

Monumentalna i płomienna holenderska więź, blask baroku między złotem a kolorami.
Pomnikowe dzieło tradycji ilustrowanej holenderskiej, stanowi rozszerzoną wersję Grand Tableau de l’Univers Jacques’a Basnage’a. Łączy egzegezę biblijną, geografię sakralną, ikonografię moralną i historię uniwersalną w systemie figuratywnym o wyjątkowej spójności. Tabele Romeyna de Hooghe, tutaj w jednym z jego najbardziej wspaniałych cykli rytych, eksplorują związek między historią sakralną a historią człowieka za pomocą alegorii, map, wizji proroczych i scen moralnych, podczas gdy Jacques Basnage, Abraham Alewyn i Mattheus Gargon tworzą szkielet tekstowy, który towarzyszy i interpretuje materiał ikonograficzny.
Egzemplarz wyróżnia się wspaniałą, współczesną flamandzką oprawą, przypisywaną Double Drawer Handle Bindery, z bogatą, złoconą centralną plakietą oraz ozdobnym elementem otaczającym dzieło, które czyni je prawdziwym obiektem sztuki książkowej z pierwszej połowy XVIII wieku.
Wartość rynkowa
Całe kopie w dobrym stanie z dziesiątej edycji z 1721 roku pojawiają się regularnie na aukcjach w Holandii i regionie północnoeuropejskim, z wartościami zazwyczaj mieszczącymi się między 3 200 a 4 000 euro. Egzemplarze z kolorowym, wyrytym frontispisem, artystycznymi oprawami holenderskimi i nienaruszonymi ikonografami mają tendencję do osiągania wyższych zakresów cen. Obecność trzech dużych, złożonych map, często zużytych lub brakujących, znacznie zwiększa zainteresowanie, podczas gdy ewentualne braki w zestawie ilustracji mogą wpływać na wartość.

Opis fizyczny i stan
Coetualna oprawa ze skóry marezzata holenderska, przypisywana oprawie Double Drawer Handle Bindery, z szeroką złotą centralną płytką, ramkami na rolkach, tyłem z bogato zdobionymi przegródkami. Niektóre brązowienia i fiołki. Tytuł ozdobiony kolorowym rytem autorstwa Romeyna de Hooghe; vignetta przy tytule; 3 duże rozkładane tablice (mapa świata; Świątynia Jerozolimska; mapa De reysen Christi des Heyland); 1 pełnostronicowa tablica dla Nowego Testamentu; 139 prostokątnych ilustracji w tekście; 42 końcówki (jedna kolorowa) i 3 nagłówki (jedna kolorowa). Kolacja: strony (2); 14 nie numerowanych; 482; (4).
W starych książkach, o wielowiekowej historii, mogą występować pewne niedoskonałości, które nie zawsze są zauważalne w opisie.

TYTUŁ I AUTOR

Amsterdam, J. Lindenberg, 1721.
Jacques Basnage; Abraham Alewyn; Mattheus Gargon.

Kontekst i znaczenie
Ta praca przedstawia rozszerzoną wersję holenderskiego Grand Tableau de l’Univers Jacquesa Basnage’a, jednego z najbardziej wpływowych prób połączenia egzegezy biblijnej, katastrów kosmograficznych, ikonografii moralnej i historii uniwersalnej w spójną strukturę narracyjną i figuratywną. Ilustracyjny układ Romeyna de Hooghe’a kształtuje cały cykl historii sakralnej, od początków do Apokalipsy, poprzez syntezę symbolicznej kartografii, alegorii moralnych, scen historycznych i wizji proroczych. Wydanie z 1721 roku, dziesiąte z serii holenderskiej, wzbogacone przez Mattheusa Gargona, umacnia model ikonograficznej popularyzacji Biblii, skierowany do wykształconej publiczności z obszaru reformowanego, w którym książka ilustrowana staje się narzędziem edukacyjnym, medytacyjnym i artystycznym jednocześnie.

Biografia autorów
Jacques Basnage (1653–1723) był wybitnym protestanckim teologiem i historykiem, który został wygnany z Francji po uchyleniu Edyktu Nantejskiego i był kluczową postacią wśród erudytów schronionych w Niderlandach. Autor fundamentalnych dzieł historycznych, przyczynił się do rozwoju modelu popularyzacji wiedzy, łączącego precyzję filologiczną z klarownością prezentacji. Abraham Alewyn (1664–1721), poeta i człowiek pióra z Holandii, napisał wersy wyjaśniające, mające na celu poprowadzenie czytelnika przez aparat ikonograficzny. Mattheus Gargon (1661–1728), kaznodzieja i rektor w Vlissingen, wprowadził uzupełnienia i rozszerzenia, nadając dziełu bardziej złożoną strukturę dydaktyczną.

Historia druku i obiegu
Il Grand Tableau de l’Univers miał wiele wersji w XVII i XVIII wieku, zarówno po francusku, jak i po niderlandzku. Niderlandzka tradycja wyróżniała się rozbudowanym aparatem ilustracyjnym, wysoką jakością rycin oraz stałym aktualizowaniem treści. Niniejsza edycja z 1721 roku, wydana przez J. Lindenberga, odpowiadała gustowi kolekcjonerskiemu i edukacyjnemu holenderskich społeczności reformowanych, ciesząc się dużą popularnością w bibliotekach prywatnych, szkołach, domach szlacheckich i środowiskach erudycyjnych, gdzie wielkie ilustrowane Biblię stanowiły symbol prestiżu kulturowego.

Bibliografia i źródła
STCN
Landwehr, Romeyn de Hooghe – Ilustracje książkowe Romeyna de Hooghe, 100
Storm van Leeuwen, Holenderskie zdobione oprawy książek w XVIII wieku, cz. 1:2.2.5
Międzynarodowe katalogi aukcyjne dla porównywalnych egzemplarzy