Starożytny Rzym Marmur Telamon w formie satyra. Pierwszy wiek p.n.e. – pierwszy wiek n.e. Wysokość 53 cm.

Telamon w postaci satyra.

Staro Rzymski, I wiek p.n.e. – I wiek n.e.

Marmur

53 cm wysokości.

Stan dobry. Bez renowacji.

pochodzenie:

- J. J. Klejman, Nowy Jork, przed 1969 rokiem.
- Kolekcja prywatna, Nowy Jork, nabyta od powyższej osoby w dniu 14 listopada 1969 roku, USA. Dołączono kopię dowodu zakupu.

Opis:

Rzymski telamon wyrzeźbiony w marmurze przedstawia okrągłą figurę niedużego satyra, którego ramiona podtrzymują ciężar architrawu lub kapitelu, który pierwotnie go zwieńczał. Telamon (dosłownie 'nosiciel' po grecku) to figuratywna kolumna lub filar, czyli rzeźba pełniąca funkcję wsparcia architektonicznego. Nazywany także atlantesem, jest męską wersją kariatydy. W tym przypadku telamon przybiera formę młodego satyra o szczupłej, atletycznej budowie, pochylającego głowę pod ciężarem, który wydaje się być figurą pantery, z profilem głowy widocznym, z widocznymi zębami, a pazurem opierającym się na prawym łopatce satyra. Pantera jest zwierzęciem bezpośrednio związanym z bogiem Dionizosem, a co za tym idzie, także z satyrowymi i maenadami, członkami jego orszaku (rys. 1). Z wąskiego filara przymocowanego do pleców postaci wyrastają w reliefie gałęzie, obejmujące tors po lewej stronie.

Twarz satyra jest idealna, z miękkimi rysami i zaokrąglonymi policzkami oraz podbródkiem, otoczona gęstymi lokami jego krótkich włosów. Napięcie związane z dźwiganiem ciężaru odzwierciedla się w delikatnie zmarszczonym czole i półotwartych, pełnych ustach. To samo dotyczy mięśni brzucha, które naturalnie się napinają, gdy górna część tułowia pochyla się do przodu. Prawe ramię jest również wysunięte do przodu, wyprostowane lub zgięte, podczas gdy lewe ramię jest cofnięte, aby zrównoważyć pochylenie ciała. Prawy biodro jest nieco wyżej niż lewe, co wskazuje na ogólną pozycję kontrapposto, przy czym lewa noga podtrzymuje ciężar ciała, a prawa jest nieco do przodu.

Obraz satyra związanego z funkcją wsparcia architektonicznego lub mebla ma swoje główne przedstawienie w obrazach satyra Marsiasa, którego Apollo zdjął skórę żywcem, przywiązując go do drzewa, za odwagę sprzeciwu wobec niego (rys. 2). Znane są szczególnie wczesne przykłady z Italii, takie jak terrakotowe podpory znalezione w Fregellas i datowane na III wiek p.n.e. (rys. 3). Szczególnie istotne, ze względu na monumentalność i jakość rzeźby, są cztery rzymskie satyry Atlantejskie zachowane w Muzeum w Luwrze (rys. 4), które są wzorowane na silenach zdobiących Teatr Dionizosa w Atenach.

Na Grecji satyry były postaciami mitologicznymi, zwykle przedstawianymi z wyglądem zwierzęcym, z nogami i uszami kozy lub konia, rogatkami i ogonami, często ithyphallicznymi. Od czasu do czasu jednak te istoty były ukazywane jako piękni młodzi mężczyźni, jak w Satyrze w Pozie autorstwa Praxiteleza. Razem z maenadami, satyry tworzą orszak towarzyszący bogowi Dionizosowi, choć mogą być również kojarzone z bogiem Panem. Niektóre tradycje uważają, że Silenus był ojcem satyrowej trzody. Trzech najstarszych z nich, zwanych Maronem, Leneuszem i Astreo, było tymi samymi co ich ojciec, i dlatego również znano ich jako Silenus. Według niektórych wersji mitu, byli oni ojcami satyrów, którzy zatem byli wnukami Silenusa. Trzej Silenusowie byli częścią orszaku Dionizosa, gdy ten podróżował do Indii, a w rzeczywistości Astreo był kierowcą jego rydwanu.

W Rzymie odpowiednikiem satyra był faun, leśne stworzenia z rogami i kozimi kopytami. Byli dziećmi Fauna, utożsamianego z greckim Panem, bogiem pól i lasów, opiekunem stad, które czynił bardziej płodnymi i chronił przed atakami szkodników. W innym aspekcie Faun był uważany za boga proroczego, który przepowiadał przyszłość za pomocą głosów słyszanych w lasach lub przez sny; czasami uważano, że jest odpowiedzialny za koszmary. Przedstawiano go jako osobę o rozwiązłej naturze, nieustannie ścigającą nimfy lasów. Uważano, że czasami rzucał zaklęcia na chłopów, którzy pocierali swoje ciała specjalnymi ziołami chroniącymi.

Bibliografia:

- ELVIRA BARBA, MA Arte y Mito. Podręcznik ikonografii klasycznej. Silex. 2008.
- GRUMMON, E. de. „Obrazowe i kultowe wyobrażenia bachiczne w Rzymskich Włoszech”, w The Villa of the Mysteries in Pompeii: Ancient Ritual, Modern Muse. Muzeum Archeologii Kelsey i Muzeum Sztuki Uniwersytetu Michigan. 2000. Strony 73-83.
- KLEINER, D.E. Rzymska rzeźba. Yale University Press. 1992.
- KLINE, L.K.; ELKINS, N.T. Podręcznik Oxford o rzymskiej ikonografii i ikonografii. Oxford University Press. 2022.

Paralele

Fig. 1 Fragment reliefu ściennego z młodym satyrem w skórze pantery. Imperium Rzymskie, ok. 150–250 n.e. Marmur, 68,58 x 57,15 cm. British Museum, Londyn, inw. 1868,0620.25.

Podstawa stołu na Fig. 2 z postacią Marsjasza. Późny hellenizm lub rzymski, I wieku p.n.e. - I wieku n.e. Marmur, wysokość 69 cm. British Museum, Londyn, inv. 1838,1201.1.

Rys. 3 Telamon z satyrem. Fregelas, Włochy, III wiek p.n.e. Terrakota, wysoka na 86 cm. Muzeum w Luwrze, Paryż, inw. Cp 5201.

Rys. 4 Cztery telamony w formie satyra. Imperium Rzymskie, II wiek n.e. Marmur, około 230 cm wysokości. Musée du Louvre, Paryż, inw. MR 183-186; N 741-744; Ma 597-600.








Notatki:

Przedmiot zawiera certyfikat autentyczności.
Tekst obejmuje licencję eksportową Hiszpanii (paszport dla Unii Europejskiej) - jeśli produkt jest przeznaczony poza Unię Europejską, należy złożyć wniosek o zamiennik pozwolenia eksportowego, co może zająć od 1 do maksymalnie 2 tygodni.
Sprzedawca gwarantuje, że nabył ten egzemplarz zgodnie ze wszystkimi obowiązującymi przepisami krajowymi i międzynarodowymi dotyczącymi własności dóbr kultury. Oświadczenie o pochodzeniu widziane przez Catawiki.
#JarmarkKolekcjonerski25