Anton von Werner (1843-1915) deutscher Maler (u.a. Kaiserproklamation!) - Eigenhändiges Albumblatt mit Spruch - 1893

Anton von Werner (1843-1915) Duitse schilder (onder andere keizerlijke proclamatie!).

Eigenhandig albumblad met de spreuk "Waar de één plaats neemt, moet de ander wijken".
Watermerk zie afbeeldingen.

gedateerd in Berlijn, februari 1893

Anton Alexander von Werner (* 9 mei 1843 in Frankfurt (Oder); † 4 januari 1915 in Berlijn) was een Duitse schilder. Hij liet historisch getinte beelden na die in fotografische stijl waren geschilderd en tot op heden werden gereproduceerd. De drukbezette kunstenaar en kunstpoliticus wordt in de Duitse kunstgeschiedenis, mede vanwege zijn afwijzing van de moderne kunst, beschouwd als een hoofdvertegenwoordiger van het Wilhelminisme.

Sinds eind jaren tachtig zijn er op opdracht basis talloze portretten van vorsten, militairen, diplomaten, politici en kunstenaars gemaakt, waaronder verschillende bekende portretten van Bismarck, waarvan dat uit 1888, Bismarck aan de Bondsraadtafel, zich bevindt in het Reichstagsgebouw in Berlijn en in bezit is van de Bondsrepubliek Duitsland. Opdrachten voor het uitbeelden van historische gebeurtenissen, zoals de stichting van de [Zwarte Adelaar]-orde, voerde hij met afkeer uit omdat hij de afgebeelde personen niet zelf kon portretteren. Zijn in de oorlog gemaakte schetsen gebruikte hij nog jaren later voor zijn genre-schilderijen: in 1886 ontstond 'Krijgsgevangene' en in 1894 'In het kamp voor Parijs' – beide vredesgezinde scènes uit het soldatenleven, die in reproducties grote verspreiding vonden.

Voor de Berliner Dom ontwierp Werner in 1900 de acht mozaïekvelden in de koepel, die de zaligsprekingen uit de Bergrede voorstellen, de mozaïekportretten van de vier evangelisten in de koonachtige nisjes van de gewelfpijlers en de drie altaarramen in de apsis met de bijbehorende apsiskalottenramen.

Vriendschappelijk ging Werner om met Adolph von Menzel, die hij als de Grotere vereerde, en, sinds Karlsruher dagen, met de volkschrijver Emil Frommel.

In 1887 had de particuliere vereniging Berliner Künstler Werner gekozen tot voorzitter. Werner handelde bewust als vertegenwoordiger van de Berlijnse en Duitse kunstenaars, wat gezien zijn starre opvattingen over kunst echter de eenheid van de vereniging in gevaar bracht. In 1892 ontstond het eerste conflict binnen de vereniging door de oprichting van de Elf, een modern georiënteerde kunstenaarsgroep die, naast de jaarlijks door de vereniging en de academie georganiseerde salon, apart exposeerde, en werd ondersteund door vooraanstaande kunstenaars zoals Max Liebermann. Toen in november 1892 de kunstenaarsvereniging een tentoonstelling mogelijk maakte voor de pre-expressionistische schilder Edvard Munch, leidde dit onmiddellijk tot felle kritiek van de leden. Tijdens een snel bijeengeroepen algemene vergadering stemde een kleine meerderheid voor het sluiten van de tentoonstelling en het ontslaan van de tentoonstellingscommissie, waarna een deel van de minderheid spontaan de Freie Künstlervereinigung oprichtte. Werner had zich als voorzitter niet bij de stemming betrokken, maar gebruikte het daaropvolgende conflict om zijn tegenstanders Hugo Vogel, Franz Skarbina en August von Heyden uit de lerarenopleiding van de kunstacademie te verwijderen. In de daaropvolgende jaren leidde Werners tentoonstellingsbeleid tot de oprichting van de Berliner Secession.

In de Bondsrepubliek plaatste Golo Mann hem in 1958 in een rij met Paul Heyse, Felix Dahn en Karl von Piloty, aan wie hij 'epigonentum', 'verlate classicisme', 'valse renaissance' en 'geen eigen stijl' toeschreef.

Wat Werner onbetwist liet, zijn 'geschilderde rapporten van niet te onderschatten documentair waarde', zoals de nog steeds bekende Kaiserproklamation, waarbij de in de verschillende versies veranderende inhoudelijke boodschappen inmiddels vergeten zijn.

#C047

Bekijk de afbeeldingen!

Wij garanderen de originaliteit!