Pieter Pourbus (1523–1584) XVII-XVIII Follower - De Wederopstanding (No Reserve)

Pieter Pourbus (1523–1584) – Navolger uit de eind 17e/ begin 18e eeuw
De wederopstanding
Olieverf op paneel, 76 × 49 cm (met lijst 91,5 × 59 cm)
Vlaamse barok • Ongesigneerd • No Reserve

Inleiding
Dit paneel met de voorstelling De wederopstanding is een 17e- à 18e-eeuwse navolging van de stijl en iconografische vormentaal van Pieter Pourbus, de vooraanstaande Brugse schilder van de late renaissance en vroege barok. De verfijnde modellering, de zorgvuldige opbouw van licht én de narratieve helderheid tonen hoe sterk Pourbus’ invloed reikte onder latere generaties Vlaamse schilders. Uit een kwalitatieve Nederlandse collectie afkomstig, representeert dit werk de voortzetting van een picturale traditie die in de Zuidelijke Nederlanden vanaf de 16e eeuw een hoog niveau van technische en stilistische verfijning bereikte.

Beschrijving van het werk
De scène toont Christus die in een krachtige, lichtomvattende aureool uit het graf verrijst, gekleed in een rode mantel die in sierlijke plooien om zijn lichaam valt en een overwinningsvaandel met rood kruis draagt. Zijn verheven positie boven het graf schept een sterke verticale compositie, waarin de figuur van Christus centraal staat binnen een stralende goudgele lichtcirkel. Deze lichtzone vormt het optische ankerpunt van het gehele paneel en functioneert als symbolisch middelpunt van het wonder.

Daaronder liggen en knielen de Romeinse soldaten, getroffen door de verblindende verschijning. Hun lichamen zijn weergegeven in een dynamisch samenspel van draaiende torsies, opheffende armen en dramatische gezichtsuitdrukkingen. De kunstenaar toont een scherp oog voor anatomie: de gespannen spieren, de hoekige houdingen en de expressieve gelaatskleuren versterken het dramatische karakter van het tafereel. Voorwerpen als schilden, helmen en lansen liggen verspreid aan hun voeten, een klassiek motief in de Vlaamse traditie van passieverhalen. Het geheel is geplaatst tegen een donkere rotsachtige achtergrond die het licht rondom Christus nog intenser doet oplichten.

Techniek & kleurenpalet
Het werk is uitgevoerd in olieverf op paneel, een drager die aansluit bij de Vlaamse traditie. De verfopbouw is dun en gecontroleerd, met transparante glaceringen die met name in de mantel van Christus en in de rood- en okertonen van de soldaten zichtbaar blijven. Het kleurenpalet is kenmerkend voor de Vlaamse barok: diepe rood- en aardkleuren, koelere groentinten in de achtergrond en een warme goudgele lichtbron die de compositie structureert. De subtiele craquelure die in de huidpartijen zichtbaar is, wijst op de ouderdom van de verflaag en het authentieke karakter van een vroegmoderne uitvoering.

Compositie & stijl
De opbouw van het werk sluit aan bij de iconografie van 16e-eeuwse Brugse en Antwerpse meesters, waarbij Pourbus’ invloed vooral te herkennen is in de helder geordende scène, de rustige maar krachtige Christusfiguur en de beheerst uitgewerkte anatomie. De ruimtelijke ordening volgt het principe van een centraal hemels licht dat vanuit een bovenwaarts gericht perspectief over de figuren valt, een compositie die in de Vlaamse barok vaker werd toegepast om het bovennatuurlijke te benadrukken.

De figuren zijn stevig gemodelleerd en tonen een mengvorm van renaissance-idealisering en barokke dramatiek. Hiermee staat het stuk stilistisch in de traditie van Pourbus’ navolgers en tijdgenoten binnen de Zuid-Nederlandse schilderkunst. Onder de nationale stijlverwanten kunnen onder meer Frans Pourbus de Oude, Pieter Claeissens II en Otto van Veen worden geplaatst. Als internationale stijlgenoten passen onder andere Jacopo Tintoretto en Federico Barocci binnen het spectrum dat deze beeldtaal deelt.

De kunstenaar en zijn invloed
Pieter Pourbus, afkomstig uit Gouda maar werkzaam in Brugge, was een van de meest gerespecteerde kunstenaars van zijn tijd, zowel als portrettist, cartograaf als schilder van religieuze scènes. Zijn stijl wordt gekenmerkt door een evenwichtige compositie, een helder kleurgebruik en een verfijnd tekenkundig fundament. Zijn navolgers uit de 17e en 18e eeuw – tot wie de maker van dit paneel behoort – bleven zijn vormentaal omarmen vanwege de helderheid van zijn iconografie en de blijvende vraag naar devotionele voorstellingen gebaseerd op zijn modellen.

Hoewel dit werk niet door Pourbus zelf is vervaardigd, weerspiegelt het duidelijk de continuïteit van zijn invloed en de waardering voor zijn religieuze beeldprogramma onder latere generaties Vlaamse meesters.

Conditie
Het paneel verkeert in een stabiele staat, passend bij zijn ouderdom. Links boven ontbreekt een klein deel van het paneel dat met zwart geschilderd donker karton is aangevuld. Onder UV-licht zijn diverse retoucheringen zichtbaar, die voornamelijk betrekking hebben op vroegere restauraties in de soldatenpartijen en achtergrond. Er zijn enkele kleine puntjes verfverlies aanwezig. Het werk is recent oppervlakkig gereinigd en voorzien van een uiterst dunne matte dammarvernis die de kleuren consolideert en hun diepte opnieuw tot leven brengt.

Provenance
Afkomstig uit een kwalitatieve Nederlandse privécollectie, zonder geregistreerde markthistorie in de geraadpleegde openbare databases. Deze herkomst sluit aan bij het type devotionele vroegmoderne paneelschilderijen dat vaak binnen particuliere verzamelingen en kerkelijke contexten bewaard bleef.

Slotbeschouwing
Dit schilderij biedt een uitzonderlijke blik op de doorwerking van de Brugse traditie en de blijvende invloed van Pieter Pourbus op de religieuze kunst van de 17e en 18e eeuw. De combinatie van een krachtige compositie, een indrukwekkende lichtwerking en het zorgvuldig uitgewerkte pathos van de soldaten maakt dit een bijzonder aantrekkelijk werk voor verzamelaars van vroegmoderne Vlaamse schilderkunst. De historische uitstraling, de devotionele betekenis en de directe visuele kracht geven dit navolgerspaneel een museaal karakter en een duidelijke plaats binnen de Vlaamse barokke schildertraditie.

Het werk "De Wederopstanding" zit is een zwart , brongouden afgewerkte houten lijst.

Totale afmetingen: 91,5x59cm
Paneel afmetingen: 76x49cm

Alle verzending in professionele verpakking via Fedex, DPD of PostNL.

Voor alle verzendingen geldt een toeslag voor verpakkingsmateriaal, welke reeds is inbegrepen in de vermelde verzendprijs.

Het verzenden van kunstwerken brengt altijd bepaalde risico’s met zich mee. Hoewel verzending mogelijk is, raden wij aan het kunstwerk persoonlijk op te halen wanneer deze optie beschikbaar is. Indien gekozen wordt voor verzending, geschiedt dit volledig op risico van de koper. Afhalen biedt de zekerheid dat het werk onbeschadigd en in optimale staat wordt ontvangen. Na aankoop kan eenvoudig een afspraak worden ingepland om het kunstwerk bij onze werkplaats en atelier op te halen, waar het veilig en zorgvuldig voor u klaarstaat.

Transport Offerte aanvraag via onze website (Service-transport) of via Catawiki support

Bij de aankoop van dit kunstwerk heeft u de keuze om het te laten leveren met of zonder lijst. De lijst, rijkelijk versierd en passend bij het werk, wordt gratis aangeboden, zodat u het schilderij direct kunt ophangen. Hoewel wij uiterste zorg besteden aan professionele verpakking en verzending, is er een klein risico op schade aan de lijst of het glas tijdens transport. Eventuele schade aan de lijst of het glas die geen invloed heeft op het kunstwerk zelf, wordt niet geaccepteerd als geldige reden voor een claim of annulering. Wij raden u aan het werk op te halen of eigen vervoer te organiseren, aangezien schade aan de lijst, met name de gipsen ornamenten, niet wordt vergoed.

We streven ernaar om uw kunstwerk veilig en in optimale staat bij u af te leveren, waarbij we zorgvuldig aandacht besteden aan de verpakking en verzendprocedure. Bij vragen of speciale verzoeken kunt u altijd contact opnemen met de Catawiki klantenservice.

De klant is zelf verantwoordelijk voor eventuele invoerrechten en bijkomende kosten die van toepassing kunnen zijn bij levering in het buitenland.